Chúa Nhật VII TN A 2023: Chọn yêu thương để nên thánh

Chúa Nhật VII TN A 2023

Chọn yêu thương để nên thánh

Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, HKK

Lời mở

Tuần trước, chúng ta đã biết mình chọn tự do để yêu thương thay vì chọn vật chất để làm nô lệ cho nó. Tuần này chúng ta biết thêm rằng mình chọn yêu thương để trở thành thánh thiện, phi thường giống như Thiên Chúa là Đấng Thánh. Bài sách Khải Huyền (x. Kh 7,2-4.9-14) mời gọi chúng ta nên thánh: “Các ngươi phải thánh thiện, vì Ta, Đức Chúa, Thiên Chúa các ngươi là Đấng Thánh” (Lv 19,1), vì “thật sự chúng ta là con cái Thiên Chúa” (x. 1Ga 3,1-3). Nhưng thánh thiện là gì, có thể đạt được không và đạt được bằng cách nào?

1. Thánh thiện – hoàn thiện là gì?

ĐTC Phanxicô, vào ngày 19/3/2018, đã gửi cho tín hữu chúng ta một tông huấn có tên là Hãy vui mừng hoan hỉ (Gaudete et Exsultate) để trình bày về ơn gọi nên thánh trong thế giới ngày nay. Tông huấn giới thiệu lời mời gọi nên thánh theo một phương cách thiết thực cho thời đại chúng ta, một thời đại có nhiều rủi ro, thách đố và cơ hội. Đọc và suy niệm tông huấn, ta sẽ thấy việc trở nên thánh thiện, hoàn thiện vừa là một ơn gọi đầy ân huệ của Chúa, vừa là một sứ mệnh trong tầm tay của mỗi người, đồng thời vừa mang lại niềm vui, bình an, hạnh phúc cho những ai quyết tâm thực hiện ơn gọi đó.

Thánh thiện không phải là biến đổi để trở nên “người hiểu biết rộng, có phẩm chất đạo đức cao, vượt lên hẳn người cùng thời”, như Đức Phật Thích Ca, Đức Khổng Tử, Lão Tử, hay “người có công to lớn trong lịch sử, được tôn thờ ở đền chùa” như Đức Thánh Trần Hưng Đạo (x. Viện Ngôn ngữ học, Từ điển Tiếng Việt 2013, NXB Đà Nẵng, mục từ Thánh). Hoặc trở thành giống với Đấng tạo ra trời đất, làm chúa tể muôn loài theo một số tôn giáo như Đức Thánh Allah của đạo Hồi. Thánh thiện chính là phát huy được bản chất tốt đẹp của mỗi con người trong hoàn cảnh độc đáo của lịch sử, vì từng người chúng ta đã được Thiên Chúa dựng nên theo hình ảnh của Ngài. Sống đúng phẩm giá cao quý của con người là ta thành thánh, vì Chúa là Đấng Thánh.

Từ “thánh” được chúng ta lặp đi lặp lại nhiều lần trong thánh lễ sau kinh Tiền tụng: “Thánh, thánh, thánh, Chúa là Thiên Chúa các đạo binh ….”.

“Thánh”, theo nghĩa của tiếng Do Thái cổ “qadôs” dịch sang tiếng Hy Lạp là “hagios”, có nghĩa là “tách biệt ra khỏi những gì phàm tục, thuộc về thần linh”. Vì Thiên Chúa là Thánh nên tất cả những gì thuộc về Ngài đều được tách riêng ra khỏi những gì phàm tục. Ví dụ, Các thánh thiên thần, dân thánh, sách thánh, ngày thánh, chén thánh… (x. Hội đồng Giám mục Việt Nam, Từ điển Công giáo, 2019, mục từ Thánh, tr. 790).

Chúa Giêsu hôm nay còn xác định rõ ràng hơn: thánh là trở nên hoàn thiện: “Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48). Nhưng hoàn thiện không phải là “biến đổi thành tốt và đầy đủ, đến mức thấy không cần phải làm gì thêm nữa” (x. Viện Ngôn ngữ học, Từ điển Tiếng Việt 2013, NXB Đà Nẵng, Mục từ Hoàn thiện, tr.582). Cho đến phút cuối cùng của đời người, chúng ta vẫn phải khiêm tốn nhận rằng mình yếu đuối, thiếu sót, vẫn còn bị những tham vọng, dục vọng chi phối, nên không thể gọi là hoàn thiện được. Như thế chỉ có Chúa mới là hoàn thiện, còn ta chỉ cố gắng trở nên hoàn thiện mà thôi. Văn sĩ Locke, người Anh, nói một câu rất đúng rằng: “Hoàn thiện là luật của Trời, tiến đến hoàn thiện là luật của người”.

2. Chúng ta có thể đạt được sự thánh thiện trọn hảo không?

Đọc hạnh các thánh trong dòng lịch sử, ta thấy nhiều vị thánh có những gương sáng anh hùng, làm được nhiều điều kỳ diệu, kết hợp đặc biệt với Chúa khi cầu nguyện đến nỗi khuôn mặt toả sáng, thân hình bay bổng lên cao, tác động đến vạn vật như cây cối, chim muông, thú dữ… Rồi nghĩ đến con người tầm thường, đầy tội lỗi của mình, ta lại thấy ơn gọi nên thánh không phải dành cho ta, mà chỉ cho một ít người đặc biệt nào đó trong Giáo Hội.

ĐTC nhắn nhủ rằng: “Chúng ta không nên nản chí trước các mẫu gương thánh thiện dường như không thể đạt đến đó. Một số chứng cứ có thể hữu ích và gợi hứng, nhưng không phải để chúng ta sao chép cuộc đời của các thánh nhân đó nơi ta, vì mỗi người nên thánh bằng mỗi cách khác nhau” (Tông huấn, số 11). Mỗi người chúng ta đều là độc nhất vô nhị trong số những người sống trên trái đất này. Điều này thúc đẩy mỗi người dâng hiến trọn vẹn cho Thiên Chúa và đón nhận kế hoạch độc đáo mà Thiên Chúa tiền định cho chúng ta từ muôn thuở: “Trước khi cho ngươi thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết ngươi; trước khi ngươi lọt lòng mẹ, Ta đã hiến thánh ngươi” (Gr 1,5; TH, số 13).

Tuy nhiên, vì đây là lời mời gọi của Chúa (x. Lv 11,44; 1Pr 1,16), nên chính Chúa Cha và Chúa Giêsu sẽ ban cho ta đầy đủ ân huệ để có thể thực hiện điều này như CĐ. Vaticanô II đã tuyên bố rõ ràng ở số 11 của Hiến chế Lumen Gentium: “Được trao ban nhiều phương tiện cứu độ dồi dào và cao quý như thế, tất cả các tín hữu, dù trong hoàn cảnh hay bậc sống nào, cũng đều được Chúa kêu gọi, để mỗi người mỗi cách, vươn tới sự thánh thiện trọn hảo như chính Chúa Cha là Đấng trọn lành” (Tông huấn, số 10 ).

3. Đạt được bằng cách nào?

“Chúng ta có thể đạt được sự thánh thiện trọn hảo bằng đời sống yêu thương và làm chứng cho tình yêu Thiên Chúa trong mọi việc mình làm, ở mọi nơi mình sống” (Tông huấn, số 14).

Bài đọc I (x. Lv 19,1-2.17-18) xác định: “Thánh thiện là không để lòng ghét người anh em, không trả thù, không oán hận, nhưng yêu đồng loại như chính mình”. Bài Tin Mừng (x. Mt 5,38-48) còn xác định rõ hơn: hoàn thiện là không đánh trả người ác, hành động quảng đại để cho đi hơn cả cái họ đòi hỏi, thương yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi mình. Hành dộng như thế không phải là tỏ ra mình nhu nhược, hèn yếu, nhưng là vì muốn yêu thương như Cha chúng ta Đấng ngự trên trời. Ngài đã cho mặt trời mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt và mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất lương… Chúng ta yêu thương tất cả vì mỗi người đều là con cái của Ngài và là anh chị em của ta. Khi yêu thương cách quảng đại, trong sáng, trọn vẹn như thế là ta trở nên thánh thiện như Thiên Chúa, vì bản tính của Ngài là tình yêu và Đức Giêsu là Con Một Ngài dạy ta yêu thương như vậy.

$C:\Users\DELL i7\Downloads\T7- I-MC -Mt 5,43-48.jpg$

Vì thế, Đức Thánh Cha dạy rằng: muốn nên thánh thiện ta hãy học với Chúa Giêsu, là Đấng Thánh của Thiên Chúa và là tôn sư của con người, để thực hành Tám mối phúc của Người. Sống theo các mối phúc đó như: tinh thần nghèo khó, hiền hoà, sầu khổ, khao khát công chính, biết xót thương người, có lòng trong sạch, xây dựng hoà bình, sẵn sàng chịu bị bách hại, dường như có vẻ lội ngược dòng với con người trong xã hội hôm nay, nhưng thật sự là con đường dẫn tới sự hoàn thiện tuyệt vời (x. TH, số 63).

Điểm đặc biệt của sự thánh thiện hoàn hảo được ĐTC nhấn mạnh là niềm vui (x. TH, số 122-128), mà Chúa Thánh Thần, Đấng thánh hoá, khơi dậy trong ta (x. Rm 14,17). “Anh em chẳng biết rằng anh em là đền thờ của Thiên Chúa, và Thánh Thần Thiên Chúa ngự trong anh em sao?” như Thánh Phao lô nhắc nhở ta hôm nay (x. 1Cr 3,16-23). Niềm vui và hân hoan là đặc điểm của thánh thiện. Vì thế, nếu chính mỗi người, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn chưa cảm thấy vui mừng, hoan lạc trong cuộc sống, ta nên tìm hiểu xem mình đang thiếu sót gì trong ơn gọi thánh thiện này.

Lời kết

Ôn lại vài điểm về ơn gọi nên thánh để hiểu rằng sự thánh thiện không còn là một đích điểm xa vời hay thành quả khó khăn, mà ta phải cố gắng đạt tới. Nhưng đó là ơn gọi và sứ mệnh trong tầm tay được ta thể hiện trong đời sống thường ngày.

HKK