ĐTC Phanxicô – Bài Giáo lý về Biện phân: Cảnh giác
Chúng ta cần phải cảnh giác, canh giữ trái tim. Nếu hôm nay tôi hỏi từng người trong anh chị em, và cả tôi nữa, “Điều gì đang xảy ra trong lòng anh chị em?”
ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
TIẾP KIẾN CHUNG
Hội trường Phaolô VI
Thứ Tư, 14 tháng 12 năm 2022
____________________________
Loạt Bài Giáo lý Về Sự Biện phân
Bài 12. Cảnh giác
Buổi tiếp kiến được bắt đầu với phần công bố Lời Chúa.
Dụ ngôn ngắn trích từ Tin Mừng thánh Mt (12, 43-45):
Chúa Giêsu nói: Khi thần ô uế xuất khỏi một người, thì nó đi rảo qua những nơi khô cháy, tìm chốn nghỉ ngơi mà tìm không ra. Bấy giờ nó nói: ‘Ta sẽ trở về nhà ta, nơi ta đã bỏ ra đi. Khi đến nơi, nó thấy nhà để trống, lại được quét tước, trang hoàng hẳn hoi. Nó liền đi kéo thêm bảy thần khác dữ hơn nó, và chúng vào ở đó. Rốt cuộc, tình trạng của người ấy lại còn tệ hơn trước. Thế hệ gian ác này rồi cũng sẽ bị như vậy.
Bài giáo lý của Đức Thánh Cha
Anh chị em thân mến, chào anh chị em buổi sáng!
Nay chúng ta đang bước vào giai đoạn cuối cùng của hành trình giáo lý về biện phân. Chúng ta bắt đầu từ gương sáng của Thánh Inhã thành Loyola; sau đó chúng ta xem xét các yếu tố của sự biện phân, tức cầu nguyện, biết mình, ước muốn và “cuốn sách đời sống”; chúng ta tập trung vào sự phiền muộn và an ủi, những thứ tạo thành “chất thể” của nó; và sau đó chúng ta vươn tới việc xác nhận sự lựa chọn được đưa ra.
Tôi cho rằng đến lúc này, ta cần nhắc đến một một thái độ cần thiết nếu chúng ta không muốn đánh mất mọi công việc đã thực hiện để biện phân điều tốt nhất và đưa ra quyết định đúng đắn, và đó là thái độ cảnh giác. Chúng ta đã nói tới việc biện phân, an ủi và phiền muộn; chúng ta đã chọn một điều gì đó… mọi điều đang diễn ra tốt đẹp, nhưng bây giờ, phải cảnh giác: phải có thái độ cảnh giác. Bởi vì trên thực tế, có một mối nguy, đó là “trò không chịu chơi”, tức là Ma quỷ, nó có thể phá hỏng mọi sự, khiến chúng ta quay lại từ đầu, trong một tình trạng thậm chí còn tệ hơn trước, thực sự như vậy. Và điều này có thể xảy ra, vì vậy chúng ta phải chú ý và cảnh giác. Đây là lý do tại sao cảnh giác là điều không thể thiếu được. Vì vậy, hôm nay có vẻ thích hợp để nhấn mạnh thái độ này, điều mà tất cả chúng ta đều cần để diễn trình biện phân được thành công và duy trì như vậy.
Thật thế, trong lời rao giảng của mình, Chúa Giêsu nhấn mạnh rất nhiều đến việc người môn đệ tốt phải tỉnh thức, không ngủ gật, không để mình trở nên quá tự tin khi mọi việc diễn ra tốt đẹp, nhưng luôn cảnh giác và sẵn sàng thi hành bổn phận của mình.
Chẳng hạn, trong Tin Mừng theo thánh Luca, Chúa Giêsu nói: “Anh em hãy thắt lưng cho gọn, thắp đèn cho sẵn. Hãy làm như những người đợi chủ đi ăn cưới về, để khi chủ vừa về tới và gõ cửa, là mở ngay. Khi chủ về mà thấy những đầy tớ ấy đang tỉnh thức, thì thật là phúc cho họ” (Lc 12,35-37).
Hãy tỉnh thức để bảo vệ trái tim của chúng ta và để hiểu những gì đang xảy ra bên trong nó.
Đây là tâm trạng của các Kitô hữu đang chờ đợi sự tái lâm cuối cùng của Chúa; nhưng nó cũng có thể được hiểu là thái độ bình thường cần có trong cách cư xử trong cuộc sống, để những lựa chọn tốt của chúng ta, đôi khi được thực hiện sau cuộc biện phân đầy thách thức, có thể tiến hành một cách kiên trì và nhất quán, và đơm hoa kết trái.
Như chúng ta đã nói, nếu thiếu cảnh giác, có nguy cơ rất cao chúng ta sẽ đánh mất tất cả. Đó không phải là mối nguy thuộc trật tự tâm lý, không, mà là thuộc trật tự thiêng liêng, một cạm bẫy thực sự của thần ác. Thật vậy, hắn đang chờ đợi chính thời điểm trong đó chúng ta quá chắc chắn về bản thân, và đây là mối nguy hiểm: “Nhưng tôi chắc chắn về chính tôi, tôi đã thắng, bây giờ tôi rất ổn…” – đây là thời điểm hắn đang chờ đợi, khi mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp, khi mọi thứ “đang bơi xuông xẻ” và chúng ta “có gió trong cánh buồm”. Thật vậy, trong dụ ngôn ngắn của Tin Mừng mà chúng ta đã nghe, có thuật lại rằng thần ô uế khi trở về nhà từ nơi nó đã rời đi, “thấy nhà trống không, thì quét dọn và sắp xếp ngăn nắp” (Mt 12:44), nó thấy nhà được chuẩn bị tốt, phải không? Mọi thứ đều ở đúng vị trí của nó, mọi thứ đều theo thứ tự, nhưng chủ nhân của ngôi nhà ở đâu? Ông không ở đấy. Không có ai canh chừng và bảo vệ nó. Đây là vấn đề. Chủ nhà không có ở nhà, ông đã bỏ đi, ông đang phân tâm, tôi không biết; hoặc ông đang ở nhà nhưng đang ngủ gật, và do đó, như thể ông không ở đó. Ông không cảnh giác, ông không cảnh giác, bởi vì ông quá tự tin và đã mất đi sự khiêm tốn để bảo vệ trái tim của chính mình. Chúng ta phải luôn bảo vệ ngôi nhà của mình, trái tim của chúng ta và không được phân tâm và đi xa… bởi vì vấn đề là ở đây, như dụ ngôn đã nói.
Vì vậy, thần ác có thể lợi dụng điều này và quay trở lại ngôi nhà đó. Tuy nhiên, Tin Mừng nói rằng hắn không trở về một mình, mà cùng với “bảy ác thần khác xấu xa hơn hắn” (câu 45). Một đại đội những kẻ làm điều ác, một nhóm tội phạm. Nhưng, chúng ta tự hỏi, làm sao có thể để chúng vào không bị quấy rầy? Sao ông chủ không để ý? Há ông không rất giỏi trong việc phân biệt và xua đuổi chúng đó sao? Há ông đã không nhận được những lời khen ngợi từ bạn bè và hàng xóm về ngôi nhà đó, thật đẹp và trang nhã, thật ngăn nắp và sạch sẽ đó sao? Ngôi nhà của trái tim, phải không? Đúng, nhưng có lẽ chính vì điều này mà ông đã quá yêu ngôi nhà, nghĩa là yêu chính mình, và không còn chờ đợi Chúa nữa, chờ đợi Chàng Rể đến nữa; có lẽ vì sợ phá hỏng trật tự đó mà ông không tiếp đón ai nữa, ông không mời những người nghèo, những người vô gia cư, những kẻ quậy phá… Có một điều chắc chắn: ở đây có cả tính kiêu căng xấu xa, tự cho mình là đúng, là tốt, rất ngăn nắp. Rất thường nghe có người nói: “Dạ, trước đây tôi hư, nhưng tôi đã hoán cải rồi, bây giờ nhà cửa khang trang nhờ ơn Chúa, bạn cứ yên tâm…”. Khi chúng ta tin tưởng quá nhiều vào chính mình mà không tin tưởng vào ân sủng của Thiên Chúa, thì Kẻ Ác sẽ tìm được cánh cửa mở. Vì vậy, nó tổ chức cuộc thám hiểm và chiếm hữu căn nhà. Và Chúa Giêsu kết luận: “Tình trạng cuối cùng của người ấy trở nên tồi tệ hơn lúc đầu” (câu 45).
Nhưng há chủ nhân không lưu ý sao? Không, bởi vì đây là những con quỷ lịch sự: chúng vào mà bạn không để ý, chúng gõ cửa, chúng lịch sự. “Không sao đâu, đi, đi, vào đi…” và rồi cuối cùng chúng nắm quyền kiểm soát linh hồn anh chị em. Anh chị em hãy coi chừng lũ quỷ nhỏ này, lũ quỷ này… ma quỷ lịch sự, khi nó giả vờ là một người phong nhã vĩ đại, phải không? Vì hắn vào với việc chúng ta đi ra. Anh chị em hãy bảo vệ ngôi nhà khỏi sự lừa dối này, của những con quỷ lịch sự. Và tinh thần trần tục luôn đi theo con đường này.
Anh chị em thân mến, điều đó dường như là bất khả nhưng thực tế là như vậy. Nhiều lần chúng ta thua, nhiều lần chúng ta bị đánh bại trong các trận chiến, vì sự thiếu sự cảnh giác này. Có lẽ Chúa thường ban cho biết bao ân sủng, rất nhiều ân sủng, nhưng cuối cùng, chúng ta không kiên trì trong ân sủng này và chúng ta đánh mất tất cả, vì chúng ta thiếu cảnh giác: chúng ta không canh giữ cửa ra vào. Và rồi chúng ta đã bị lừa bởi một ai đó đi cùng, lịch sự, hắn bước vào và, xin chào… Ma quỷ có những thứ này. Bất cứ ai cũng có thể xác minh điều này bằng cách nghĩ lại lịch sử bản thân của mình. Thực hiện việc biện phân tốt và đưa ra một sự lựa chọn tốt là chưa đủ. Không, như thế vẫn chưa đủ: chúng ta phải cảnh giác, bảo vệ ân sủng Thiên Chúa đã ban cho chúng ta, nhưng hãy tỉnh thức, bởi vì anh chị em có thể nói với tôi: “Nhưng khi con thấy một sự lộn xộn nào đó, con nhận ra ngay đó là ma quỷ, đó là cơn cám dỗ…”. Phải, nhưng lần này hắn cải trang thành thiên thần: ma quỷ biết cách hoá trang thành thiên thần, hắn bước vào với những lời lẽ nhã nhặn, và hắn thuyết phục anh chị em, và cuối cùng, mọi chuyện còn tồi tệ hơn lúc đầu… Chúng ta cần phải cảnh giác, canh giữ trái tim. Nếu hôm nay tôi hỏi từng người trong anh chị em, và cả tôi nữa, “Điều gì đang xảy ra trong lòng anh chị em?”, có lẽ chúng ta sẽ không biết nói sao cho hết; chúng ta sẽ nói một hoặc hai điều, nhưng không phải tất cả. Anh chị em hãy canh thức con tim, vì tỉnh thức là dấu hiệu của sự khôn ngoan, trước hết là dấu hiệu của sự khiêm tốn, vì chúng ta sợ sa ngã, và khiêm nhường là xa lộ của đời sống Kitô hữu. Cảm ơn anh chị em.
Bản dịch Việt ngữ: Vũ Văn An
Nguồn: http://www.vietcatholicnews.org/
