22/12/2024

Một ngôi sao đại hồng thủy ‘ăn thịt’ bạn đời của mình

Một ngôi sao đại hồng thủy ‘ăn thịt’ bạn đời của mình

Không giống như Mặt trời cô đơn, khoảng một nửa ngôi sao trong dải Ngân hà đang ở trong một mối quan hệ gắn bó lâu dài với một ngôi sao khác. Chúng quay quanh nhau trong một “hôn nhân thiên thể” gọi là hệ nhị phân.

 

 

Một ngôi sao đại hồng thủy ăn thịt bạn đời của mình - Ảnh 1.

Cặp sao đại hồng thủy – Ảnh minh họa: REUTERS

Sử dụng dữ liệu từ Đài quan sát Palomar ở California và kính thiên văn ở Hawaii và quần đảo Canary, các nhà nghiên cứu tuần này đã mô tả một trong những cuộc hôn nhân sao này đã “diễn ra sai lầm”, khiến chúng “ăn thịt” nhau.

Hai ngôi sao nằm cách Trái đất khoảng 3.000 năm ánh sáng theo hướng của chòm sao Hercules. Một năm ánh sáng là khoảng cách mà ánh sáng truyền đi 9,5 nghìn tỉ km/năm, theo trang tin KSL.

Đây là một lớp sao đôi được gọi là “biến thiên”. Trong đó, một ngôi sao tương tự như Mặt trời của chúng ta quay quanh quỹ đạo và “cặp đôi” với sao lùn trắng.

Trải qua hàng tỉ năm, khoảng cách giữa hai ngôi sao này đã thu hẹp đến mức giờ chúng gần nhau hơn cả Mặt trăng so với Trái đất.

Tuy nhiên, trong một “cuộc hôn nhân” không có nghĩa là “cặp đôi” sẽ đối xử tốt với nhau. Sao lùn trắng đang hút vật chất từ ​​bạn đời của mình một cách không thương tiếc.

Ngôi sao lớn hơn này có cùng nhiệt độ với Mặt trời nhưng đã bị rút bớt chỉ còn khoảng 10% đường kính của Mặt trời.

Nhà vật lý thiên văn Kevin Burdge của Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature tuần này, cho biết: “Về cơ bản, chúng đã gắn kết với nhau trong 8 tỉ năm theo quỹ đạo nhị phân. Và bây giờ, ngay trước khi ngôi sao thứ hai có thể kết thúc vòng đời của mình, để dần dần cặp sao sẽ trở thành loại sao gọi là sao ‘đại hồng thủy'”.

Hầu hết các ngôi sao được cấu tạo chủ yếu từ hydro, với lượng heli và các nguyên tố khác ít hơn.

Ngôi sao lớn hơn trong số hai ngôi sao trong hệ nhị phân này đã già đi và sẽ giàu heli một cách bất thường. Không chỉ vì người bạn đồng hành của nó đã “ăn” hydro từ các lớp bên ngoài của nó, mà còn bởi vì nó có rất nhiều nguyên tố này trong lõi, thông qua quá trình nung chảy chậm nguyên tử hydro thành heli.

Các nhà khoa học đã thống kê có hơn 1.000 cặp đôi sao đại hồng thủy đã “cơm không lành, canh không ngọt” vào cuối đời sao.

GIA MINH
TTO