Nắng ‘bể đầu’: Bình thường mới ở châu Âu?
Nắng ‘bể đầu’: Bình thường mới ở châu Âu?
Tây Ban Nha, Pháp và các nước Tây Âu khác đang trải qua cái nóng gay gắt. Đợt sóng nhiệt tháng 6 này dẫn tới các đám cháy rừng và làm dấy lên nỗi lo rằng những đợt thời tiết nóng bức đầu mùa hè giờ đây sẽ trở thành điều bình thường.
Ngày 19-6, người dân Pháp đã đến các điểm bỏ phiếu giữa cái nắng “bể đầu” khi diễn ra vòng 2 (vòng cuối cùng) của cuộc bầu cử Quốc hội có thể thay đổi bộ mặt của chính trường Pháp.
Khoảng 2/3 trong số 96 tỉnh của nước này đã được đặt trong tình trạng báo động nắng nóng cao, trong đó ít nhất 11 tỉnh có báo động đỏ (mức cao nhất).
Nhiệt độ cao nhất mọi thời đại
Pháp và bán đảo Iberia là những nơi bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề do đợt nắng nóng hiện tại. Thời tiết oi bức vào hôm 18-6 là đỉnh điểm của đợt sóng nhiệt tháng 6, giống như dự báo của các nhà khoa học. Họ cho rằng những hiện tượng như vậy giờ đây sẽ xảy ra sớm hơn trong năm do tình trạng nóng lên toàn cầu.
Thị trấn Biarritz (tây nam Pháp), một trong những khu nghỉ mát ở bờ biển được săn lùng nhiều nhất của Pháp, đã chứng kiến nhiệt độ cao nhất mọi thời đại vào hôm 18-6, với 41oC.
Hàng trăm người đổ đến và ùn tắc giao thông xảy ra bên ngoài các công viên nước ở Pháp, khi người dân coi nước là thứ duy nhất giúp họ thoát khỏi cái nóng kinh hoàng. Với việc sông Seine không cho phép tắm, người dân thủ đô Paris chỉ còn tìm đến các đài phun nước trong thành phố. Trong khi đó, các buổi hòa nhạc và các cuộc tụ tập công cộng lớn ngoài trời đã bị cấm ở vùng Gironde.
Đối với một số người ở Paris, đặc biệt là những người sống trong những căn hộ cũ kỹ và chật chội, cái nóng như thiêu như đốt là điều quá sức chịu đựng. Chia sẻ với kênh Euronews, ông Christian Thurillat, 70 tuổi, nói rằng ông gần như không thể ngủ được.
Nông dân ở Pháp cũng đang phải cố gắng thích nghi với thời tiết nóng bất thường. Ông Daniel Toffaloni, nông dân 60 tuổi gần thành phố Perpignan ở miền nam nước này, hiện chỉ làm việc từ “rạng đông đến 11h30” và buổi tối, do nhiệt độ trong nhà kính trồng cà chua của ông tăng cao.
Trong khi đó, các đám cháy rừng ở Tây Ban Nha vào hôm 18-6 đã thiêu rụi gần 20.000ha đất ở vùng Sierra de la Culebra, tây bắc nước này. Ngọn lửa đã buộc hàng trăm người phải rời khỏi nhà của họ và 14 ngôi làng phải sơ tán. Các nhân viên cứu hỏa vẫn đang chiến đấu với những đám cháy ở một số vùng khác của Tây Ban Nha, trong đó có các khu rừng ở Catalonia.
Tại tỉnh Valencia của Tây Ban Nha, nhiệt độ vào hôm 15 và 17-6 là nhiệt độ trong tháng 6 nóng nhất kể từ năm 1950. Sân bay Valencia ghi nhận 39oC hôm 17-6, đánh bại kỷ lục được thiết lập vào năm 2017. Một trong những nơi có nhiệt độ cao nhất được ghi nhận trong đợt nắng nóng này đến nay là Andújar, miền nam Tây Ban Nha, với 44,2oC vào hôm 17-6.
Tại Đức, một đám cháy ở vùng Brandenburg xung quanh Berlin đã lan rộng khoảng 60ha vào tối 17-6. Còn Vương quốc Anh ghi nhận ngày nóng nhất từ đầu năm đến nay vào hôm 17-6, với nhiệt độ hơn 30oC vào đầu giờ chiều.
Tại Ý, Hiệp hội Nông nghiệp Coldiretti cho biết bò sữa của Ý tiết ra sữa ít hơn 10%. Với nhiệt độ hiện nay cao hơn nhiều so với “thời tiết lý tưởng” dành cho bò là 22 – 24oC, những con vật này đã uống tới 140 lít nước mỗi ngày, gấp đôi lượng tiêu thụ bình thường và sản xuất ít sữa hơn do căng thẳng.
Đây là đợt nắng nóng sớm nhất từng được ghi nhận ở Pháp kể từ năm 1947… Nó là dấu hiệu của biến đổi khí hậu.
Ông Matthieu Sorel (nhà khí hậu học tại Cơ quan Khí tượng quốc gia Pháp Meteo France)
Tiêu tốn thêm năng lượng
Theo báo The Guardian, các đợt sóng nhiệt có thể gây thêm các vấn đề về năng lượng cho châu Âu, trong bối cảnh châu lục này đang đối diện với cuộc khủng hoảng năng lượng.
Nắng nóng và khô hạn đã làm trầm trọng thêm vấn đề hạn hán ở khu vực bán đảo Iberia, với nhiều hồ chứa nước có mức tích trữ cực thấp vào đầu mùa hè, sau một mùa đông rất khô (đặc biệt là tháng 1, 2) và tháng 5 cũng rất khô.
Tây Ban Nha sản xuất hơn 10% điện năng nhờ các nhà máy thủy điện, do đó tình trạng khô hạn có một số tác động nghiêm trọng đến việc sản xuất năng lượng, khả năng cung cấp và giá cả.
Trong khi đó, nắng nóng làm gia tăng nhu cầu dùng năng lượng để làm mát ở một số khu vực của châu Âu. Người châu Âu đang bật máy điều hòa nhiệt độ nhiều hơn để đối phó cái nóng.
Nhà điều hành truyền tải điện của Pháp RTE cho biết việc người dân dùng máy điều hòa nhiệt độ và quạt để làm mát nhiều hơn đang buộc Pháp phải nhập khẩu điện từ các nước láng giềng như Tây Ban Nha, Ý, Đức, Bỉ và Anh.
Nắng nóng còn làm tăng nhiệt độ nước sông vốn được sử dụng để làm mát các nhà máy điện hạt nhân trên khắp châu Âu.
Trước đây, Tập đoàn Điện lực Pháp (EDF) đã phải tạm dừng hoạt động với một số lò phản ứng hạt nhân của họ do nắng nóng và nhiệt độ sông Rhone tăng, mặc dù tình trạng tăng nhiệt như vậy phổ biến vào tháng 7 và tháng 8 hơn là giữa tháng 6.
Dự báo trước tương lai
Theo Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) của Liên Hiệp Quốc, đợt nắng nóng gay gắt hiện tại ở châu Âu bắt nguồn từ Bắc Phi. Họ giải thích một hệ thống áp suất thấp Đại Tây Dương giữa quần đảo Azores và quần đảo Madeira đang gây ra đợt nóng, đẩy nó về phía Tây Âu.
“Do biến đổi khí hậu, các đợt nắng nóng đang bắt đầu sớm hơn” – bà Clare Nullis, người phát ngôn WMO, nói. Bà cho biết “những gì chúng ta đang chứng kiến hôm nay không may lại là thứ dự báo trước về tương lai”, nếu nồng độ khí nhà kính trong khí quyển tiếp tục tăng và khiến sự nóng lên toàn cầu tăng tới 2 độ C so với mức tiền công nghiệp.