Hoá giải bí ẩn về cái chết hàng loạt của nhiều thiên hà trong vũ trụ

Hai thiên hà nằm cách trái đất 65 triệu năm ánh sáng và thuộc Chòm Xử Nữ  ALMA/ESO/NAOJ/NRAO

Đối với giới thiên văn học, những thiên hà chính thức mất đi khi chúng ngừng sản sinh sao, dù những ngôi sao hiện có vẫn tiếp tục tỏa ánh sáng rực rỡ.

Từ thập niên 1970, các chuyên gia bất ngờ khi phát hiện nhiều thiên hà thuộc phạm vi chòm sao Xử Nữ lâm vào tình trạng chết hàng loạt. Tuy nhiên, nguyên nhân đằng sau hiện tượng này lâu nay vẫn là một bí ẩn.

Trong cuộc nghiên cứu mới, một nhóm gồm 36 nhà thiên văn học đã tìm được chứng cứ cho thấy môi trường khắc nghiệt bao quanh các thiên hà có thể “cướp đoạt” khí phân tử của chúng.

Khí phân tử là nhiên liệu cần thiết để sản sinh những ngôi sao mới và duy trì sự sống cho thiên hà. Hay nói cách khác, các thiên hà bị môi trường xung quanh tước đi “nguồn thức ăn” cần thiết để chúng có thể tồn tại. Hậu quả là sau một thời gian, thiên hà chết đi.

Đồng tác giả cuộc nghiên cứu, tiến sĩ Claudia Lagos của Đại học Tây Úc cho hay nhóm của bà đã rút ra kết luận trên khi quan sát tình trạng của 51 thiên hà của chòm Xử Nữ.

“Chúng tôi biết được những thiên hà nằm lọt trong các môi trường khắc nghiệt đã vật vã trong một khoảng thời gian dài. Chúng mất đi kho “thức ăn” là khí phân tử, và dần dần không thể hình thành bất kỳ ngôi sao nào nữa. Đối với một thiên hà, điều này đồng nghĩa với cái chết”, theo tiến sĩ Lagos.

Để có thể quan sát được tình hình tại các thiên hà trên, nhóm chuyên gia đã sử dụng mạng lưới kính thiên văn khổng lồ ALMA ở sa mạc Chile. Nhờ vào ALMA, họ có thể ghi nhận được chuyển động của khí carbon monoxide (CO), một trong những dạng khí sản sinh các ngôi sao, tại chòm sao này.