Lẽ ra Đại hội Thánh Thể Quốc tế lần thứ 52 đã diễn ra trong năm 2020, theo thường lệ 4 năm sau lần tổ chức trước đó tại Cebu, Philippines, nhưng do đại dịch nên được dời lại đến tháng 9/2021.

Hungary đã chờ đợi gần một thế kỷ để có thể một lần nữa tổ chức sự kiện quan trọng này. Lần đầu tiên quốc gia đứng ra tổ chức Đại hội Thánh Thể Quốc tế là vào năm 1938, dịp đất nước kỷ niệm 900 năm ngày qua đời của vua thánh Stephen, vị sáng lập quốc gia và Giáo hội Hungary.

Mục đích của Đại hội Thánh Thể

Mục đích của Đại hội Thánh Thể là thúc đẩy nhận thức về vai trò trung tâm của Bí tích Thánh Thể trong đời sống và sứ vụ của Giáo hội Công giáo. Và cũng là dịp giúp tín hữu chú ý đến chiều kích xã hội của Bí tích Thánh Thể. Trong buổi tiếp kiến các tham dự viên khoá họp toàn thể của Uỷ ban Toà Thánh về các Đại hội Thánh Thể, năm 2018, Đức Thánh Cha còn nhấn mạnh 3 ý nghĩa đặc biệt của các Đại hội Thánh Thể trong bối xã hội tân tiến, bị tục hoá và cần được tái truyền giảng Tin Mừng, đó là: tăng cường tình hiệp thông với Chúa Kitô Thánh Thể, sống trong Chúa và cùng với Chúa trong bác ái và trong sứ vụ.

Bài ca chủ đề, Huy hiệu và Thánh Giá của Đại hội Thánh Thể

Huy hiệu Đại hội Thánh Thể quốc tế Budapest: trên cùng là Thánh Giá từ đó chảy xuống những nguồn suối ân phúc. Huy hiệu này được trưng bày tại nơi cử hành Đại hội. Đức Hồng y Péter Erdo, Tổng Giám mục của Esztergom-Budapest, giải thích về huy hiệu này: “Nơi Thánh Giá Truyền giáo trên huy hiệu, chúng tôi đã gắn các xương thánh, các chân phước và các vị tử đạo của thế kỷ 20 thuộc nhiều dân tộc, tất cả trong cùng một Thánh Giá, nghĩa là trong cùng đức tin nơi Chúa Kitô là một và duy nhất. Đó là một giáo huấn quan trọng. Các giáo xứ ở Budapest, nơi có trưng Thánh Giá ấy, đã thu hút đông đảo các tu sĩ và giáo dân, cả những người từ nước ngoài, không phải là người Hungary.”

Bài ca chủ đề: Nội dung bài hát là sự kết hợp giữa “cũ và mới”, vì đây là phiên bản cập nhật bài hát gốc được viết cho Đại hội Thánh Thể năm 1938, lần sau cùng Budapest tổ chức sự kiện quan trọng này. Tại Đại hội lần đó, Đức Hồng y Eugenio Pacelli, Giáo hoàng Piô XII tương lai, đã tham dự với tư cách là vị Đại diện Giáo hoàng. Đại hội đã diễn ra trong bầu khí căng thẳng và sợ hãi do Thế chiến thứ hai. Vì thế, bài hát có nội dung khẩn cầu cho hoà bình và sự thống nhất của các dân tộc. Bài hát đã trở nên rất phổ biến đối với người Công giáo Hungary và hơn thế nữa, còn được hát trong Thánh lễ do Đức Thánh Cha chủ sự, vào ngày 01/6/2019, tại Đền thánh Đức Mẹ Sumuleu Ciuc, trong chuyến tông du của Đức Thánh Cha đến Rumani.

Đại hội Thánh Thể đầu tiên

Đại hội Thánh Thể đầu tiên được tổ chức vào năm 1881 ở Lille, miền bắc nước Pháp. Trong lần đầu tiên đó có 8 ngàn người đến từ các nước Châu Âu, Mỹ và Châu Á, đã tham dự Đại Hội này, trong đó có hơn 4.000 người đã dự cuộc rước Thánh Thể. Nhân dịp đó, Đức Giáo hoàng Leo XIII đã công bố một văn kiện đặc biệt ca ngợi sáng kiến này và khích lệ tái diễn. Sau đó trong một thế kỷ rưỡi, phong trào Thánh Thể này đã lan rộng khắp thế giới. Tuần cử hành này được diễn ra với các sự kiện: hội nghị, Thánh lễ, các hoạt động văn hoá tinh thần, mục đích nhằm đào sâu sự hiểu biết và tôn sùng Thánh Thể, kho tàng quý giá của đức tin Kitô giáo.

Ngay từ đầu, các vị Giáo hoàng đã quan tâm và nhiệt thành theo dõi các Đại hội Thánh Thể quốc tế, khích lệ và hướng dẫn. Trong số 25 Đại hội đầu tiên từ 1881 đến 1914, có 11 Đại hội diễn ra tại Pháp, 5 tại Bỉ và 1 lần tại các nước: Thuỵ Sĩ, Ý, Anh, Đức, Tây Ban Nha, Áo, Malta, Canada và Giêrusalem năm 1893. Chính tại đây, lần đầu tiên Đức Giáo hoàng cử một vị Hồng y đặc sứ đến chủ toạ. Trong 25 Đại hội đầu tiên đó, khía cạnh Hội nghị được nhấn mạnh nhiều hơn, nhưng có kèm theo các buổi cử hành như chầu đền tạ Thánh Thể, dưới nhiều hình thức khác nhau.

Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã tham gia Đại hội Thánh Thể được tổ chức vào năm 2000 tại Roma, trong khuôn khổ của Năm Thánh. Ngoài ra, chuyến đi quốc tế cuối cùng của một giám mục Roma cho dịp này bắt đầu từ năm 1997, cũng với Thánh Gioan Phaolô II, đến Wroclaw ở Ba Lan.

Từ sáng kiến cá nhân đến tầm mức quốc tế

Nhà sử học Christian Sorrel, chuyên gia về Công giáo tại Đại học Lyon II, thành viên của Uỷ ban Toà Thánh về Khoa học Lịch sử, đã theo dõi những tiến triển của các Đại hội Thánh Thể kể từ nguồn gốc cách đây 140 năm.

Trong một cuộc phỏng vấn của Vatican News, Giáo sư Christian Sorrel cho biết những chi tiết liên quan đến Đại hội Thánh Thể Quốc tế này.

Thưa giáo sư, Đại hội Thánh Thể là gì?

Đây là một hành động suy tư và tôn thờ. Trong dịp này, chúng ta nói về Thánh Thể, hiểu chỗ đứng của Thánh Thể trong xã hội hiện nay, đồng thời thể hiện việc tôn thờ qua cử hành Thánh lễ và rước kiệu Thánh Thể, một tâm tình sùng kính Thánh Thể.

Đại hội Thánh Thể có từ khi nào? Sứ vụ ban đầu của Đại hội là gì?

Đây là ý tưởng của một phụ nữ trẻ người Pháp, Émilie Tamisier, trong những năm 1870-1880. Theo thời gian, Đại hội Thánh Thể đã được canh tân như thêm vào cuộc hành hương là các buổi làm việc và suy tư. Từ năm 1870-1880, là thời kỳ khủng hoảng, sau chiến tranh Pháp-Đức, và rộng hơn là hậu quả của cuộc Cách mạng Pháp. Đối với Émilie Tamisier, vấn đề đặt ra là khôi phục lại việc tôn thờ Thánh Thể để cứu và bảo vệ xã hội khỏi những tệ nạn kéo theo từ cuộc cách mạng.

Nhưng làm thế nào mà Đại hội nhanh chóng trở thành sự kiện mang tầm quốc tế?

Ngay từ đầu, sự kiện đã chứng tỏ tầm mức quốc tế. Khi diễn ra lần đầu tiên vào năm 1881, ở Lille, những người Công giáo ở miền bắc nước Pháp khi đó đã rất năng động. Nhưng quan điểm quốc tế này đã được công bố nhiều hơn thực tế. Trong 20 năm đầu tiên, ở các đại hội, các tham dự viên chủ yếu đến từ Pháp, Bỉ hoặc Thụy Sĩ. Vào đầu thế kỷ XX, chiều kích quốc tế được khẳng định. Năm 1905 được cử hành tại Roma, năm sau đó Đức Giáo hoàng đã bổ nhiệm một vị phụ trách một cách có hệ thống sự kiện này ở các thủ đô lớn của châu Âu, không nhất thiết phải là thủ đô Công giáo, như London. Sau đó băng qua các đại dương, năm 1910, Đại hội được tổ chức ở Montréal. Chiến tranh thế giới thứ nhất tạm dừng, và sau đó năm 1920, phong trào Đại hội Thánh Thể đã được lan rộng toàn cầu.

Vậy những lần tổ chức Đại hội Thánh Thể có phải là những cuộc tụ họp đầu tiên đông đảo của người Công giáo không?

Không phải, bởi vì các cuộc hành hương ở thế kỷ XIX đã quy tụ một số lượng người đáng kể, nhưng các cuộc tập hợp này là một hình thức mới, hiện đại và người tham gia tích cực hơn. Ngay từ đầu, ngoài các buổi làm việc, một mục tiêu đã được nêu ra, đó là: quan tâm thực sự đối với xã hội. Hơn nữa, trọng tâm của các Đại hội Thánh Thể là những luận đề về vương quyền xã hội của Chúa Kitô, điều sẽ đưa đến thời Đức Piô XI thiết lập lễ Chúa Kitô Vua.

Ngoài Carthage vào năm 1930, không có Đại hội Thánh Thể nào trên lục địa Châu Phi. Tại sao?

Đại hội diễn ra tại Carthage đã được thảo luận nhiều vì sự kiện được tổ chức trong vùng đất Hồi giáo và thuộc địa. Vào thời điểm đó, hai điều này có thể tạo ra căng thẳng ở các quốc gia mới nổi. Nhưng Châu Phi không được tổ chức Đại hội Thánh Thể, phần lớn là vì các lý do kinh tế và hậu cần.

Các Giáo hoàng bắt đầu tham dự Đại hội Thánh Thể từ khi nào?

Từ năm 1906, ở mỗi Đại hội có một đặc sứ của Đức Giáo hoàng. Năm 1964, Đại hội Thánh Thể tại Bombay, Ấn Độ, lần đầu tiên một vị Giáo hoàng tham dự, là Thánh Giáo hoàng Phaolô VI. Bối cảnh diễn ra Đại hội rất đặc biệt: Công đồng đang diễn ra. Các Đại hội trước đó năm 1950 và 1960, với số người tham dự lên đến 1 triệu, bị cho là không phù hợp vì tỏ ra một Giáo hội lạc lõng với thực tế. Vì thế, Đại hội tại Bombay bao gồm nhiều thách đố, đặc biệt tại vùng đất mà nạn đói đứng đầu trong thế giới thứ ba.

Từ năm 1964, trừ một số ngoại lệ hiếm hoi, tại Đại hội Thánh Thể các Giáo hoàng đều tham dự. Sự hiện diện của vị cha chung là sự khích lệ mạnh mẽ cho các đại hội, tự nguồn gốc vốn là sáng kiến của cá nhân, dần dần phát triển thành sáng kiến được Toà Thánh ủng hộ.

Ngày nay, Đại hội Thánh Thể được đón nhận như thế nào?

Đương nhiên đứng về phương diện truyền thông, sự kiện này ít quan trọng. Nhưng so với trước đây có sự khác biệt, Đại hội Thánh Thể có sự liên kết với bối cảnh xã hội. Wroclaw năm 1997 ở Ba Lan không có tiếng vang như ở Dublin năm 2012 trong một Giáo hội đang gặp khủng hoảng. Thách đố là suy tư vai trò của Công giáo trong các xã hội Châu Âu tục hoá, bị bất ổn do các phong trào di cư, dân tuý. Trong những ngày này, người Công giáo sẽ gặp nhau ở Budapest của Hungary không thể bỏ qua những bối cảnh chính trị và xã hội này, cũng như những người Công giáo năm 1881 không thể bỏ qua bối cảnh của xã hội thời đó.

Ngọc Yến

Nguồn: https://www.vaticannews.va/vi/church/news/2021-09/dai-hoi-thanh-the-phap-budapest.html