Bản thảo Voynich – một văn bản thời trung cổ nổi tiếng được viết bằng một ngôn ngữ bí ẩn mà cho đến nay đã được chứng minh là không thể giải mã được. Trong khoảng 600 năm tồn tại, văn bản này vẫn luôn giữ trọn vẹn bí mật mà nó ẩn chứa bằng cách đánh bại những bộ não thông minh nhất thế giới, bao gồm cả Alan Turing. Nhiều chuyên gia khác nhau nhận định rằng bản thảo Voynich là “văn bản bí ẩn nhất thế giới”. Theo cách lý giải của nhiều người, nó chứa các mật mã, phép thuật, tin nhắn của người ngoài hành tinh…

Thế nhưng, Gerard Cheshire – một học giả tại Đại học Bristol đã công bố đáp án của riêng mình trong một bài báo mới trên tạp chí học thuật Romance Studies. Điều đáng nói, vị tiến sĩ này chỉ mất hai tuần để giải mã những bí ẩn mà nhân loại tìm kiếm trong suốt hơn 6 thế kỷ qua. Theo ông Gerard Cheshire, Voynich được viết bằng một ngôn ngữ chết là Proto-Romance. Sau đó, bằng các nghiên cứu biểu tượng và mô tả chúng, nhà nghiên cứu này đã lần lượt tìm ra ý nghĩa của các chữ cái và từ.

Hình vẽ được cho là đang mô tả cung hoàng đạo Song Ngư. Từ giữa hai con cá được Gerard Cheshire giải thích là “Mars”, được viết bằng chữ nghiêng thông thường. Trong tiếng Pháp, từ này có nghĩa là “tháng ba”   ẢNH: UNIVERSITY OF BRISTOL

Tiến sĩ nói trên phát hiện ra rằng bản thảo bí ẩn này chứa các thông tin về những phương thuốc thảo dược, tắm trị liệu và các bài đọc về chiêm tinh, tình dục. Thậm chí, chúng còn lý giải các vấn đề của tâm lý phụ nữ và cách thức nuôi dạy con cái. Trong quá trình nghiên cứu, ông Gerard Cheshire phát hiện bản thảo Voynich được các nữ tu biên soạn như một tài liệu tham khảo cho Maria of Castile – Nữ hoàng Aragon (Tây Ban Nha).

Proto-Romance, ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản Voynich là tổ tiên của các ngôn ngữ ngày nay bao gồm tiếng Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Pháp, Ý, Rumani, Catalan và Galicia. Theo lý giải từ ông Gerard Cheshire, một số ký tự không quen thuộc với các học giả từng nghiên cứu Voynich bởi chúng có nguồn gốc địa lý hoặc các biến thể khác nhau. Ngôn ngữ này có mặt khắp nơi ở Địa Trung Hải thời Trung cổ, nhưng nó hiếm khi được viết bằng các tài liệu chính thức hoặc quan trọng vì tiếng Latin là ngôn ngữ phổ biến hơn cả.

Bằng cách giải mã đoạn văn bản trên hình vẽ, nhà nghiên cứu người Anh chỉ ra rằng đây là cây lưu ly. Dầu cây lưu ly có lịch sử sử dụng lâu dài và được xem là một chất kích thích tử cung gây sảy thai và được dùng như một chất phá thai    ẢNH: UNIVERSITY OF BRISTOL

“Tôi đã trải nghiệm một loạt các khoảnh khắc ‘eureka’ (tạm dich: tìm ra rồi!) trong khi giải mã”, Tiến sĩ Gerard Cheshire kể lại. Theo nhà nghiên cứu này, khi ông khám phá ra bí ẩn của văn bản, bản thân đã không tin vào những bí ẩn cất giấu bên trong đó và vô cùng phấn khích vì tìm ra chúng. Theo học giả nói trên, đây là một thành tựu ngôn ngữ quan trọng giúp tiết lộ nguồn gốc và nội dung bản thảo. “Những gì Voynich tiết lộ thậm chí còn tuyệt vời hơn cả những huyền thoại và tưởng tượng mà nó tạo ra”, Gerard Cheshire nói thêm.

Tuy nhiên, nhiều người vẫn xem khám phá của Gerard Cheshire chưa phải là kết thúc. Trong lịch sử dài dằng dặc kia, cũng đầy rẫy nhà nghiên cứu đã đưa ra những lý giải tương tự. Và không ai trong số họ chứng minh được sự thuyết phục của nghiên cứu mà mình tạo ra. Hiện những học giả theo chủ nghĩa trung cổ vẫn dành sự hoài nghi về kết luận của Gerard Cheshire.

Theo lý giải của ông Gerard Cheshire, một số hình minh hoạ trong văn bản cũng đưa ra những lời khuyên về cách nuôi dạy con nhỏ  ẢNH: UNIVERSITY OF BRISTOL

Bản thảo Voynich là một cuốn sách chép tay có hình minh họa với hơn 240 trang được viết bằng một hệ chữ viết chưa từng được ghi nhận trước đó trong lịch sử nhân loại. Bằng cách tính tuổi bằng cacbon phóng xạ, các nhà khoa học xác định rằng văn bản này xuất hiện vào khoảng đầu thế kỷ 15 (giai đoạn 1404 đến 1438) tại miền bắc nước Ý.

Voynich đã được nghiên cứu bởi rất nhiều nhà viết mật mã chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư. Tuy vậy, cho tới nay, vẫn chưa có ai thành công trong việc giải mã những thông điệp được ghi trong bản thảo khiến nó trở thành văn bản bí ẩn nhất trong lịch sử mật mã nhân loại. Trong vòng 100 năm qua, không một giả thuyết nào được đưa ra về bản thảo này nhận được sự kiểm chứng từ giới nghiên cứu.

THANH TUYỂN