Một nhóm nhà khoa học vừa xác định một lục địa mới với diện tích xấp xỉ 5 triệu km2 ở phía đông của Úc và đặt tên cho nó là Zealandia.

Trái đất đang chào đón lục địa mới

Bản đồ cho thấy vị trí của Zealandia

Ngày 17.2, CNN đưa tin Zealandia với diện tích 4,9 triệu km2 sẽ là lục địa thứ 7 và cũng là em út nhỏ nhất trong gia đình lục địa trên trái đất, nếu được xác nhận. Nó là khu vực hầu như bị nhấn chìm hoàn toàn trong lòng Thái Bình Dương, và điều quan trọng hơn cả là bờ biển của nó có thể chứa hàng chục tỉ USD giá trị nhiên liệu hoá thạch. Vị trí của nó bao trùm New Zealand và lãnh thổ hải ngoại New Caledonia của Pháp.

Zealandia cũng sẽ là lục địa “trẻ nhất, mỏng nhất và chìm trong nước nhiều nhất”, với 94% khu vực đất đai bị ngập trong nước, theo các nhà nghiên cứu. Hiện có 6 lục địa được công nhận trên toàn cầu, bao gồm châu Phi, Nam cực, Úc, Âu – Á, Bắc Mỹ và Nam Mỹ.

Trái đất đang chào đón lục địa mới - ảnh 1

Ảnh thực tế của ZealandiaẢNH: GSA TODAY

Lục địa bí ẩn

Trong báo cáo nhan đề “Zealandia: Lục địa ẩn của trái đất”, 11 nhà địa chất học đã cung cấp các chứng cứ nhằm chứng minh luận điểm của họ. Đầu tiên, đây không phải là phát hiện tức thời và bất ngờ, mà được công nhận dần thông qua thời gian và được thu thập thông qua các kết quả thực địa. Theo đó, sự tồn tại của Zealandia đến từ việc vỏ trái đất được nâng lên khá cao so với phần còn lại của khu vực, cũng như sự hiện diện của hoạt động núi lửa, biến chất đất đá và các mảng đá trầm tích. Zealandia cũng có phần vỏ trái đất dày hơn nhưng mật độ phân bổ mỏng hơn so với thềm đại dương xung quanh, và đủ lớn để phân biệt nó với một dạng gọi là lục địa siêu nhỏ, theo báo cáo trên chuyên san của Tổ chức The Geological Society of America.

Cái tên Zealandia là do Giáo sư địa chất Bruce Luyendyk đặt vào năm 1995. Thế nhưng, vào thời điểm đó các khu vực đất đai tại đây chỉ đáp ứng được 3 trong số 4 đặc điểm cần thiết để được nâng cấp thành lục địa. Cụ thể, Zealandia không được xem là một vùng đất hợp nhất và rộng lớn. Tuy nhiên, sau thời gian công nghệ phát triển, các kỹ thuật như chụp ảnh từ vệ tinh và vẽ bản đồ phân bổ trọng lực đã được nâng cấp và hoàn thiện, cho phép xác định Zealandia là một vùng đất thống nhất. Dựa trên kết luận này, nhóm 11 nhà địa chất học quyết định công khai cuộc nghiên cứu nhằm xác nhận thân phận cho Zealandia.

Không chỉ là cái tên mới

“Giá trị về mặt khoa học từ việc phân loại đúng Zealandia không chỉ dừng lại ở việc thêm một cái tên mới trong danh sách các lục địa, mà còn mang lại nhiều ý nghĩa và lợi ích hơn thế”, theo các chuyên gia tại New Zealand, New Caledonia và Úc. Giáo sư Luyendyk, người không tham gia vào dự án này, tự tin cho rằng những nhà địa lý học khác cũng sẽ đồng ý với kết quả nghiên cứu, vì nhóm viết báo cáo là những tên tuổi nổi tiếng trong lĩnh vực, theo trang Business Insider. Họ cũng không đề xuất những khu vực nào của lụa địa mới sẽ thuộc về New Zealand và phần nào thuộc về Úc.

Trong một báo cáo liên quan, kết quả khảo sát của Viện Nghiên cứu khoa học GNS ở New Zealand dự đoán phải có hàng chục tỉ USD giá trị nhiên liệu hóa thạch xung quanh lục địa này. Theo các nhà khoa học, nhiều khả năng 94% diện tích Zealandia đã bị tách khỏi Úc và chìm xuống biển từ 60 – 85 triệu năm trước. H.N

Hạo Nhiên