02/11/2024

Các siêu dự án nguy cơ gây ô nhiễm

Trong danh sách các công trình cần có sự giám sát đặc biệt về môi trường vừa được công bố chiều qua (20.10), Bộ Công thương đã điểm danh hàng loạt siêu dự án do các doanh nghiệp thuộc Bộ làm chủ đầu tư với mức đầu tư lên đến cả tỉ USD mỗi dự án.

 

Các siêu dự án nguy cơ gây ô nhiễm

Trong danh sách các công trình cần có sự giám sát đặc biệt về môi trường vừa được công bố chiều qua (20.10), Bộ Công thương đã điểm danh hàng loạt siêu dự án do các doanh nghiệp thuộc Bộ làm chủ đầu tư với mức đầu tư lên đến cả tỉ USD mỗi dự án.




 

Nhà máy alumin Nhân Cơ tại Lâm ĐồngẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH

Theo đó, danh mục 27 dự án, nhà máy có nguy cơ gây ô nhiễm môi trườnghoặc có những tồn tại trong chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường cần giám sát như sau: Tập đoàn dầu khí VN (PVN) có 6 dự án, trong đó có 4 nhà máy nhiệt điện đều có suất đầu tư lên tới hơn 1 tỉ USD là Vũng Áng 1, Long Phú 1, Thái Bình 2, Sông Hậu 1. Ngoài ra còn có thêm cụm công trình lọc hóa dầu Nghi Sơn và Nhà máy xử lý khí Cà Mau. Tập đoàn điện lực VN cũng “góp” 8 dự án nhiệt điện bao gồm: Thái Bình 1, Vĩnh Tân 2, Vĩnh Tân 4, Vĩnh Tân 4 mở rộng, Duyên Hải 1, Duyên Hải 3, Duyên Hải 3 mở rộng và nhiệt điện Quảng Ninh. 

 
 
Các siêu dự án nguy cơ gây ô nhiễm - ảnh 1
Bộ trưởng muốn chính những người đứng đầu các tập đoàn, tổng công ty lớn của ngành phải đứng ra cam kết “không đánh đổi môi trường lấy dự án”. Đồng thời khẳng định sẽ kiên quyết đóng cửa những nhà máy, dự án nào có kết luận gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh
Các siêu dự án nguy cơ gây ô nhiễm - ảnh 2
 
 
 


Hai dự án từng gây nhiều nghi ngại suốt nhiều năm qua của Tập đoàn than khoáng sản (TKV) cũng có mặt trong danh sách này là Alumin Nhân Cơ và Nhà máy sản xuất nhôm Lâm Đồng. Ngoài ra, TKV còn có thêm 3 cái tên đáng chú ý khác là mỏ sắt Thạch Khê và đồng Sin Quyền. Hàng loạt dự án phân bón của tập đoàn hóa chất cũng bị điểm danh như Công ty DAP số 1, Công ty DAP số 2, Supe phốt phát và hóa chất Lâm Thao, đạm Ninh Bình và đặc biệt là các nhà máy sản xuất phốt pho và hóa chất thuộc khu công nghiệp Tằng Loỏng của tỉnh Lào Cai mà Thanh Niên đã có loạt bài phản ánh.
Trong khi đó, các tổng công ty thép và giấy, mỗi doanh nghiệp có một dự án là Gang thép Thái Nguyên và Nhà máy giấy Bãi Bằng. Hai công trình còn lại thuộc tập đoàn dệt may là khu công nghiệp Phố Nối Vinatex và Tổng công ty may Việt Thắng.
Không được phép chần chừ
Tại chỉ thị ban hành kèm danh sách này, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: “Vấn đề môi trường quá cấp bách, cần hành động ngay” và “không được phép chần chừ”. Bộ trưởng yêu cầu Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp chủ trì, mời Bộ TN-MT cùng tổ chức các hoạt động giám sát đặc biệt với các dự án kể trên, đảm bảo giải quyết dứt điểm, hiệu quả các tồn tại cũng như về bảo vệ môi trường trong giai đoạn 2016 – 2017.
Riêng với các dự án nhiệt điện (chiếm tỷ lệ lớn nhất trong danh sách), người đứng đầu ngành công thương yêu cầu Tổng cục Năng lượng kiểm tra, giám sát việc thực hiện đầu tư cũng như rà soát các hạng mục, công trình môi trường theo đúng báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. “Với các chủ đầu tư, phải kiện toàn bộ phận chuyên trách về bảo vệ môi trường, xây dựng quy chế bảo vệ môi trường nội bộ và cần lắp đặt hệ thống giám sát, quan trắc môi trường tự động, kết nối với đơn vị chức năng tại địa phương”, chỉ thị nêu rõ.
Trước đó, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đã triệu tập cuộc họp khẩn lãnh đạo các tập đoàn lớn, yêu cầu báo cáo thực tế hiện trạng tại các dự án điện, than, xi măng, khoáng sản… Bộ trưởng muốn chính những người đứng đầu các tập đoàn, tổng công ty lớn của ngành phải đứng ra cam kết “không đánh đổi môi trường lấy dự án”. Đồng thời khẳng định sẽ kiên quyết đóng cửa những nhà máy, dự án nào có kết luận gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh.
Các siêu dự án nguy cơ gây ô nhiễm - ảnh 3

TIN LIÊN QUAN

Nguy cơ gây ô nhiễm của các dự án lớn

Cuộc họp khẩn với lãnh đạo các tập đoàn lớn được Bộ trưởng Công thương chủ trì chiều qua đã thẳng thắn nhìn nhận rất nhiều vấn đề về nguy cơ ô nhiễm của các dự án lớn.
Không làm kiểu “chiến dịch”
Đáng chú ý, lãnh đạo Bộ Công thương cho rằng công tác này cần phải được chú trọng ngay từ đầu và làm thường xuyên chứ không theo kiểu chiến dịch. “Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp cần tập trung đảm bảo và nâng cao chất lượng của công tác thẩm định các hạng mục bảo vệ môi trường trong thiết kế cơ sở dự án, nhất là các dự án đầu tư có nguy cơ ô nhiễm môi trường cao”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
“Quản” trong tay hơn 10 tập đoàn và tổng công ty lớn nhất nước, nên người đứng đầu ngành công thương cũng yêu cầu các chủ doanh nghiệp – với các tư cách là chủ đầu tư – phải xem xét để từ chối các dự án có công nghệ tiềm ẩn các nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường; yêu cầu chủ dự án công khai về công nghệ sản xuất, phương án bảo đảm an toàn và bảo vệ môi trường để các cơ quan và các cá nhân phản biện độc lập có ý kiến trước khi báo cáo các cấp có thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt chủ trương và quyết định đầu tư.
Trong khi đó, những nhà máy đã đưa vào vận hành hoặc đã xây dựng nếu có khiếm khuyết trong các tiêu chí bảo vệ môi trường thì các chủ đầu tư được yêu cầu tổ chức kiểm tra đánh giá, báo cáo về việc khắc phục và xử lý các tồn tại trong giai đoạn 2016 – 2017. Ví dụ với một loạt các nhà máy nhiệt điện than của hai “ông lớn” EVN và PVN, lãnh đạo Bộ chỉ đạo phải xây dựng và thực hiện quy trình thải tro xỉ đảm bảo không phát tán ra môi trường. Trong đó, các nhà máy Duyên Hải 1, Vĩnh Tân 2, Vũng Áng được yêu cầu trong năm 2016 phải hoàn thành đàm phán và ký hợp đồng tiêu thụ tro xỉ.
Bên cạnh đó, để phục vụ công tác giám sát, chỉ thị lưu ý các trung tâm điện lực Vĩnh Tân và Duyên Hải cần hoàn thiện hệ thống quan trắc tự động các thông số phát thải của nhà máy và kết nối đến đơn vị chức năng của địa phương.
Trước đó, kết quả kiểm tra tại 29 cơ sở của Cục An toàn kỹ thuật và môi trường công nghiệp cho thấy nhiều dự án dù đã đi vào vận hành nhưng chưa có giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường hoặc có sự thay đổi các hạng mục bảo vệ môi trường so với báo cáo ĐTM đã được phê duyệt mà chưa thông báo cho cơ quan phê duyệt. Một số nhà máy chưa hề có giấy phép xả thải vào nguồn nước hay xả thẳng ra môi trường…
Đối với tập đoàn, tổng công ty và các doanh nghiệp, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh yêu cầu: Kiên quyết từ chối đầu tư các dự án có công nghệ tiềm ẩn các nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường, từng bước đổi mới, cải tiến công nghệ đối với các nhà máy hiện có để giảm phát thải, cải thiện môi trường. Tổ chức tốt công tác truyền thông và cung cấp thông tin cập nhật chính xác và đầy đủ từ cấp doanh nghiệp đến các tổng công ty, tập đoàn về công nghệ sản xuất, phương án bảo đảm an toàn và bảo vệ môi trường…

 

Chí Hiếu