ĐTC gặp gỡ giới trẻ GP. Morelia và thăm các tù nhân Trại Cải huấn CeReSo
Tường thuật cuộc gặp gỡ của ĐTC với giới trẻ Giáo phận Morelia và buổi viếng thăm các tù nhân Trại Cải huấn CeRoSo tỉnh Ciudad Juarez. Thứ tư ngày 17-2, ĐTC đã đến Giáo phận Ciudad Juarez cách thủ đô Mêxicô 1.543 cây số, để thăm các tù nhân Trung tâm Cải huấn CeReSo, gặp gỡ giới lao động trong toà nhà thể thao thành phố và chủ sự thánh lễ cho tín hữu tại khu hội chợ thành phố.
ĐTC gặp gỡ giới trẻ GP. Morelia và thăm các tù nhân Trại Cải huấn CeReSo
ĐTC làm phép Thánh Giá Ngày Giới trẻ Toàn quốc Mêhicô trong buổi gặp gỡ người trẻ Giáo phận Morelia 16-2-2016 – AP
Tường thuật cuộc gặp gỡ của ĐTC với giới trẻ Giáo phận Morelia và buổi viếng thăm các tù nhân Trại Cải huấn CeRoSo tỉnh Ciudad Juarez
Thứ tư ngày 17-2, ĐTC đã đến Giáo phận Ciudad Juarez cách thủ đô Mêxicô 1.543 cây số, để thăm các tù nhân Trung tâm Cải huấn CeReSo, gặp gỡ giới lao động trong toà nhà thể thao thành phố và chủ sự thánh lễ cho tín hữu tại khu hội chợ thành phố.
Nhưng trước hết, xin quý vị cùng chúng tôi trở lại với các sinh hoạt của ĐTC chiều thứ ba.
Sau khi từ giã các linh mục, tu sĩ nam nữ, chủng sinh và mọi người ĐTC đã di xe về Toà Tổng Giám mục để dùng bữa trưa với đoàn tuỳ tùng và nghỉ ngơi chốc lát trước khi tiếp tục các sinh hoạt ban chiều là viếng thăm Nhà thờ Chính toà Morelia và gặp gỡ giới trẻ tại vận động trường José Maria Morelos y Pavón vào lúc 4 giờ chiều.
Nhà thờ Chính toà Morelia có kiểu kiến trúc ba rốc, với các yếu tố tân cổ điển, được xây giữa các năm 1640-1744. Giếng rửa tội bằng bạc và vàng thuộc thế kỷ XVIII. Các cửa bên trong bọc da nhuộm màu kiểu andaluso. Trong phòng thánh có các bức tranh thuộc thế kỷ XVI và một tượng Chúa Kitô làm bằng bột ngô trộn mật ong, theo các kỹ thuật thời tiền Tây Ban Nha.
Lúc 15 giờ 15, ĐTC đã đi xe tới thăm Nhà thờ Chính toà. Trong phòng thánh 14 viện trưởng các đại học Mêxicô và 6 thủ lãnh các Giáo hội Kitô khác đã được giới thiệu với ĐTC. Trước Nhà thờ Chính toà, Thị trưởng thành phố Morelia đã trao chìa khoá thành phố cho ĐGH như biểu tượng chào đón vị thượng khách. Tiếp đến, ĐTC đã đi xe tới sân vận động José Maria Morelos y Pavón để gặp gỡ giới trẻ. José Maria Morelos y Pavón là anh hùng của nền độc lập Mêxicô, và là người sinh trưởng tại đây. Tại hai bãi đậu xe bên ngoài vân động trường, 50.000 người có thể theo dõi buổi gặp gỡ của ĐTC với giới trẻ. Xe chở ĐTC đi một vòng để ngài chào tín hữu.
Thứ tư ngày 17-2, ĐTC đã đến Giáo phận Ciudad Juarez cách thủ đô Mêxicô 1.543 cây số, để thăm các tù nhân Trung tâm Cải huấn CeReSo, gặp gỡ giới lao động trong toà nhà thể thao thành phố và chủ sự thánh lễ cho tín hữu tại khu hội chợ thành phố.
Nhưng trước hết, xin quý vị cùng chúng tôi trở lại với các sinh hoạt của ĐTC chiều thứ ba.
Sau khi từ giã các linh mục, tu sĩ nam nữ, chủng sinh và mọi người ĐTC đã di xe về Toà Tổng Giám mục để dùng bữa trưa với đoàn tuỳ tùng và nghỉ ngơi chốc lát trước khi tiếp tục các sinh hoạt ban chiều là viếng thăm Nhà thờ Chính toà Morelia và gặp gỡ giới trẻ tại vận động trường José Maria Morelos y Pavón vào lúc 4 giờ chiều.
Nhà thờ Chính toà Morelia có kiểu kiến trúc ba rốc, với các yếu tố tân cổ điển, được xây giữa các năm 1640-1744. Giếng rửa tội bằng bạc và vàng thuộc thế kỷ XVIII. Các cửa bên trong bọc da nhuộm màu kiểu andaluso. Trong phòng thánh có các bức tranh thuộc thế kỷ XVI và một tượng Chúa Kitô làm bằng bột ngô trộn mật ong, theo các kỹ thuật thời tiền Tây Ban Nha.
Lúc 15 giờ 15, ĐTC đã đi xe tới thăm Nhà thờ Chính toà. Trong phòng thánh 14 viện trưởng các đại học Mêxicô và 6 thủ lãnh các Giáo hội Kitô khác đã được giới thiệu với ĐTC. Trước Nhà thờ Chính toà, Thị trưởng thành phố Morelia đã trao chìa khoá thành phố cho ĐGH như biểu tượng chào đón vị thượng khách. Tiếp đến, ĐTC đã đi xe tới sân vận động José Maria Morelos y Pavón để gặp gỡ giới trẻ. José Maria Morelos y Pavón là anh hùng của nền độc lập Mêxicô, và là người sinh trưởng tại đây. Tại hai bãi đậu xe bên ngoài vân động trường, 50.000 người có thể theo dõi buổi gặp gỡ của ĐTC với giới trẻ. Xe chở ĐTC đi một vòng để ngài chào tín hữu.
Sau các bài hát và màn vũ của các bạn trẻ, ĐC Héctor Luis Morales Sánchez, GM Ciudad Nezahualcoytl, đặc trách Mục vụ Giới trẻ, đã chào mừng ĐTC.
Ngài nói:
“Đứng trước thế hệ trẻ, giống như ông Môsê xưa kia, các Giám mục chúng con tháo giày ra, vì ý thức rằng Chúa chỉ cho chúng con thấy các bạn trẻ là vùng đất thánh, một thực tại từ đó Chúa nói với chúng con. Việc chiêm ngưỡng này khiến cho chúng con cảm thấy thương xót giới trẻ của quê hương đất nước chúng con, tìm cách lắng nghe họ và đồng hành với họ để cùng họ sống kinh ngiệm tình yêu của Thiên Chúa. Chính trong tinh thần ấy chúng con đã thành lập Ngày Giới trẻ Toàn quốc và làm một Cây Thánh Giá mà chúng con xin ĐTC làm phép rồi giao cho từng bạn trẻ đại diện cho 93 giáo phận toàn nước. Chúng con cũng đề ra chương trình rao giảng Tin Mừng và đào tạo toàn diện cho giới trẻ, vì chúng con cảm thấy sự cấp thiết giúp họ trở thành các người lưu động rao truyền đức tin hạnh phúc, đem Chúa Giêsu đến mọi nẻo đường, mọi quảng trường và mọi xó xỉnh của đất nước. Chúng con cũng xin phó thác cho ĐTC một tài liệu trình bày dấn thân của chúng con trong viêc rao truyền Tin Mừng cho giới trẻ để ĐTC ban phép lành và trao lại cho chúng con, và chúng con sẽ lãnh nhận trách nhiệm thực hiện quyết định này.”
Tiếp đến, hai bạn trẻ là chị Daniela và anh Alberto đã đại diện 30 triệu người trẻ Mêxicô thay phiên nhau chia sẻ chứng từ liên quan tới các khó khăn và thách đố mà giới trẻ Mêxicô đang phải đương đầu trong cuộc sống hiện tại.
Trước hết là giá trị quan trọng của gia đình, vì gia đình là dấu chỉ trực tiếp nhất có thể sờ mó được của tình yêu, sự gần gũi và tình liên đới. Nó là trường nơi con người học các thói quen, các tập tục và tư tưởng tạo thành bản vị, biết phân biệt lành dữ, chia vui sẻ buồn và các khó khăn, giải quyết các vấn đề, cảm thấy mình là thành phần của cộng đoàn. Nhưng người trẻ đau khổ, khi trông thấy gia đình bị điều kiện hoá vì người ta coi trọng vật chất hơn con người, khi khó nói lên hai tiếng tình yêu, người ta cống hiến sự vật, nhưng không trao ban vòng tay ôm của sự ủi an và an ninh, không có lời trách móc diễn tả sự ân cần âu lo, không có công việc chung khơi dậy sự kính trọng và khâm phục, không có chia sẻ các giấc mơ sinh ra căn tính và ý thức tuỳ thuộc. Làm thế nào để tái chiếm ý nghĩa của gia đình và đương đầu với các hệ thống lôi cuốn nó?
Giới trẻ Mêxicô đang phải đối đầu với một thực tại phức tạp: nền giáo dục tính dục xấu, ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông, thiếu tình thương, sợ hãi dấn thân với một ngưòi khác. Làm thế nào để học biết đánh giá chính mình và tái chiếm lại giấc mơ thành lập một gia đình? Người trẻ Mêxicô mơ ước một gia đình và tiếp tục mơ ước tạo dựng một gia đình, vì trong đó họ có thể sống tình yêu và xây dựng một xã hội từ bi.
Giới trẻ Mêxicô muốn sống trong hoà bình. Tuy thuộc nhiều truyền thống văn hoá nhưng tất cả đều muốn là những ngươi mang theo sự sống và hoà giải. Có người cố gắng học hành để phát triển quốc gia, có người làm việc lương thiện để nâng đỡ gia đình. Họ đều cố gắng để xã hội biết khai thác tiềm năng trí tuệ, con tim và bàn tay của họ để tạo dựng một nền văn hoá bình đẳng và kính trọng. Người trẻ sinh hoạt và rao giảng Tin Mừng trong các giáo xứ, cử hành đức tin và sống tình yêu của Chúa Giêsu trong tình huynh đệ. Tuy nhiên, trong nhiều vùng của đất nước thiếu các cơ may chuẩn bị nghề nghiệp và công ăn việc làm. Vì thế, một số bạn trẻ trở thành nạn nhân của sự tuyệt vọng, của cuộc sống hà tiện, gian tham hối lộ và các lời hứa một cuộc sống dễ dàng, nhưng ngoài vòng luật lệ. Càng ngày càng có thêm nhiều nạn nhân của nạn buôn bán ma tuý, bạo lực, lệ thuộc và khai thác bóc lột. Nhiều gia đình phải khóc thương con cái bị chết, vì tình trạng không trừng phạt các thủ phạm tạo thuận viện cho các vụ bắt cóc, lừa đảo và sát hại. Giới trẻ Mêxicô muốn xây dựng hoà bình, nhưng làm sao thực hiện được điều đó? Họ không muốn người thân là nạn nhân của bạo lực, nhưng đâu là con đường phải theo? Là Kitô hữu, người trẻ muốn là các sứ giả hoà bình của Chúa Kitô, nhưng làm sao thực hiện trong các giáo xứ?
Người trẻ Mêxicô muốn dấn thân hơn trong cuộc sống, nhưng có nhiều hiện tượng lôi cuốn và điều kiện hóa họ. Có các yếu tố tích cực nhưng cũng có nhiều yếu tố tiêu cực. Họ chán nản vì đất nước không cho họ các cơ may thực hiện khát vọng nghề nghiệp, và có quá nhiều bạo lực gây tổn thương cho họ. Ngày nay có nhiều kỹ thuật truyền thông tiện lợi, nhưng nhưng người trẻ đánh mất đi các cảm nghiệm cụ thể của việc trông thấy, lắng nghe và nếm hưởng sự hiện diện của người bên cạnh muốn đồng hành với họ. Tệ hơn nữa, người trẻ đã để cho nhiều người xa cách họ và đánh mất họ vì không biết sống gần gũi họ. Giới trẻ Mêxicô càng ngày càng có cảm tưởng khó chịu, nhưng cũng ý thức rằng giải pháp phần lớn nằm trong tay họ. Họ cần dấn thân thắng vượt sự hâm hẩm và khuynh hướng xu thời, thắng vượt các sợ hãi ngăn chặn họ đương đầu với cuộc sống, không quá nghĩ tới các tình trạng sống cá nhân nhưng đi ra ngoài, vì sự hâm hẩm, các sợ hãi và khuynh hướng xu thời không hoà hợp với Tin Mừng. Người trẻ Mêxicô nghe nói “họ là niềm hy vọng của một tương lai tươi sáng hơn, họ là các người hành hương của niềm hy vọng. Giáo hội nhìn họ với niềm hy vọng vì họ là tiềm năng khổng lồ cho hiện tại và tương lai của việc rao giảng Tin Mừng”. Nhưng ai trao ban hy vọng cho họ? Và chúng con nhận ra rằng đó là Chúa Giêsu Kitô. Chỉ có Chúa Giêsu là suối nguồn đích thực của niềm hy vọng. Ngài là bạn, là anh của chúng con. Ngài là Thiên Chúa ở cùng chúng ta. Là đường đi. Là sự thật tràn đầy và chỉ nơi Ngài chúng con mới có thể tìm thấy niềm hy vọng đích thực.
Giới trẻ là kho tàng của Mêxicô và của Giáo Hội cần biến thành niềm hy vọng
Ngỏ lời với mọi người, ĐTC chào tất cả các bạn trẻ hiện diện cũng như hàng ngàn bạn trẻ đang theo dõi buổi gặp gỡ qua truyền hình, đặc biệt hàng ngàn bạn trẻ tụ tập tại quảng trường Gioan Phaolô II trong thành phố Guadalajara. Ngài nhắc lại điều ngài đã nói với tổng thống trong lời chào mừng đầu tiên khi đến Mêxicô: Một trong các kho tàng lớn nhất của đất nước Mêxicô này là gương mặt trẻ trung, là người trẻ. Phải, các bạn là kho tàng của vùng đất này. Tôi không nói niềm hy vọng của đất nước này nhưng nói là kho tàng của đất nước này.
Núi có thể chứa nhiều quặng mỏ phong phú dùng để phục vụ sự tỉến bộ của nhân loại, nhưng cần phải biến đổi sự phong phú ấy thành niềm hy vọng với việc làm như các thơ mỏ khi lấy ra các quặng mỏ ấy. Các bạn là sự phong phú cần biến đổi thành niềm hy vọng. Chị Daniela đã nói một điều rất có lý: “Chúng ta tất cả có thể sống, nhưng không thể sống mà không hy vọng.” Anh Alberto cũng khẳng định: “Với đôi tay, con tim và trí óc của con, con có thể xây dựng niềm hy vọng. Nhưng nếu con không cảm thấy nó thì niềm hy vọng sẽ không thể đi vào trong tim con được.”
Chúng ta không thể sống niềm hy vọng, cảm thấy ngày mai, nếu trước đó không cảm thấy mình đuợc trân quý, nếu không cảm thấy rằng cuộc sống, đôi tay, lịch sử đời mình có một giá trị.
ĐTC khẳng định với các bạn trẻ:
“Niềm hy vọng nảy sinh, khi có thể kinh nghiệm rằng không phải tất cả đều đã mất, và vì thế cần bắt đầu tập tành từ gia đình, từ chính mình. Không phải tất cả đều đã mất. Tôi không hư mất, tôi có giá trị và rất giá trị. ĐTC đã xin các bạn trẻ để tay trên tim và hỏi xem có đúng thật là mình đã mất tất cả hay không, mình có giá trị ít hay nhiều.”
Rồi ngài nói tiếp:
“Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là các diễn văn hạ giá bạn, làm cho bạn cảm thấy bạn là người hạng hai. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là khi bạn cảm thấy không có ai quan tâm tới bạn và bạn bị gạt sang một bên. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là khi bạn cảm thấy rằng bạn có ở đó hay không ở đó cũng vậy thôi. Điều này giết chết, nó huỷ diệt chúng ta và mở cửa cho biết bao nhiêu khổ đau. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là làm cho bạn cảm thấy rằng bạn che mặt nạ với quần áo, hàng hiệu, thuộc mốt thời trang mới nhất, hay khi bạn trở thành người có uy tín, quan trọng vì bạn có tiền, nhưng ở sâu thẳm trong con tim bạn không tin là mình đáng được yêu thương trìu mến. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là khi một người cảm thấy rằng tiền bạc dùng để mua mọi sự, kể cả lòng thương mến của người khác. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là tin rằng vì bạn có một chiếc xe đẹp, nên bạn hạnh phúc.
Các bạn chính là niềm hy vọng của đất nước Mêxicô, các bạn chính là kho tàng của Giáo Hội. Cha hiểu rằng nhiều khi khó mà cảm thấy mình giàu có, khi chúng ta phải thường xuyên mất mát bạn bè, người thân trong tay của các kẻ buôn bán ma tuý, của các tổ chức tội phạm gieo rắc kinh hoàng. Khó mà cảm thấy sự giàu có của một quốc gia, khi không có cơ may có công ăn việc làm xứng đáng, không có cơ may học hành và chuẩn bị, khi thấy các quyền lợi của mình không được thừa nhận và điều này đẩy đưa tới các tình trạng tột cùng. Khó mà cảm thấy mình là sự phong phú của một nơi, vì sự kiện người trẻ bị sử dụng cho các mục đích xấu xa với các hứa hẹn không thật.
Mặc dù tất cả những diều đó, cha không mệt mỏi lặp lại rằng các bạn là sự giầu có của đất nước Mêxicô. Cha nói điều đó với các bạn, vì cũng như các bạn, cha tin nơi Chúa Giêsu Kitô. Chính Ngài liên tục canh tân trong tôi niềm hy vọng và cái nhìn của tôi. Chính Ngài liên lỉ gửi cha đi hoán cải các con tim. Đúng thế, thưa các bạn, vì nơi Ngài, cha đã gặp Đấng có khả năng thắp sáng lên điều tốt đẹp nhất nơi tôi. Và chính nhờ Ngài mà chúng ta có thể bắt đầu trở lại mỗi ngày, và có can đảm nói rằng không đúng là chỉ có một kiểu sống duy nhất, là người trẻ để cuộc đời mình trong tay của nạn buôn bán ma tuý, của những người chỉ biết gieo vãi tàn phá và chết chóc. Nhờ Ngài mà chúng ta có thể nói rằng không đúng là kiểu sống duy nhất đối với người trẻ ở đây là trong nghèo túng, bị gạt bỏ bên lề, không có cơ may, không có khoảng không, không được đào tạo giáo dục, không niềm hy vọng. Chính Chúa Giêsu cải chính tất cả các cố gắng khiến cho các bạn trở thành vô ích hay là lính đánh thuê cho các tham vọng của nguời khác.
Tên gọi của niềm hy vọng là Chúa Giêsu Kitô, Đấng mời gọi xây dựng đền thánh gia đình, cộng đoàn, giáo xứ, quốc gia
Các bạn đã xin cha một lời hy vọng, lời hy vọng mà cha cho các bạn tên là Giêsu Kitô. Khi tất cả xem ra nặng nề, khi xem ra thế giới sụp đổ trên chúng ta, các bạn hãy ôm lấy thập giá của Ngài, ôm lấy Chúa và đừng bao giờ tách rời khỏi tay Ngài, đừng bao giờ xa Ngài. Bởi vì cùng Chúa có thể sống tràn đầy, cùng Chúa có thể tin rằng là đáng sống cho đi điều tốt nhất của mình, là men, muối và ánh sáng giữa bạn bè, trong khu xóm, trong cộng đoàn. Vì thế, các bạn trẻ thân mến, nhân danh Chúa Giêsu, tôi mời gọi các bạn đừng để cho mình bị loại trừ, khinh rẻ, đừng để cho mình bị đối xử như hàng hoá. Chắc chắn rồi, có thể các bạn không có xe hơi kiểu mới nhất, không có ví đầy tiền, nhưng các bạn có điều gì đó, mà không ai có thể lấy mất được, đó là kinh nghiệm cảm thấy được yêu thương, ôm ấp và đồng hành. Đó là kinh nghiệm cảm thấy mình là gia đình, là cộng đoàn. Đó là kinh nghiệm nhìn đời với đầu ngẩng cao, với phẩm giá. Các bạn là sự phong phú của đất nưóc Mêxicô, là niềm hy vọng và phẩm giá mà Chúa Kitô ban cho và không thể là lính đánh thuê cho các tham vọng của kẻ khác.
Chúa tiếp tục mời gọi, triệu vời các bạn như Ngài đã làm với thánh Juan Diego. Ngài mời gọi các bạn xây dựng một đền thánh, không phải là một nơi thể lý, nhưng là một cộng đoàn, đền thánh gọi là giáo xứ, quốc gia. Cộng đoàn, gia đình, cảm thấy mình là công dân là một trong các liều thuốc chính chống lại tất cả những gì đe doạ chúng ta, vì nó làm cho chúng ta cảm thấy là thành phần của đại gia đình của Thiên Chúa. Không phải để khép kín nhưng để đi ra và mời gọi ngưòi khác đi ra loan báo cho tất cả mọi nguời rằng giới trẻ Mêxicô là kho tàng lớn nhất vì thế không thể bị hy sinh. Chúa Giêsu không bao giờ mời gọi chúng ta trở thành kẻ giết mướn, nhưng là môn đệ. Ngài không gửi chúng ta đi để chết, nhưng mời chúng ta sống một cuộc sống gia đình, cộng đoàn sinh lợi cho xã hội. Các bạn là kho tàng của đất nước này, và khi nào các bạn nghi ngờ, thì hãy nhìn Chúa Giêsu Kitô, Đấng cải chính tất cả mọi cố gắng khiến cho các bạn trở thành vô ích hay chỉ là kẻ đánh thuê cho các tham vọng của người khác.”
Diễn văn của ĐTC đã bị ngắt quãng nhiều lần vì các tràng pháo tay của các bạn trẻ.
Sau khi từ giã mọi người, ĐTC đã đến bãi đậu của trực thăng cách đó 500 mét để đi phi trường Morelia. Máy bay đã rời phi trường lúc 6 giờ 30 chiều và về tới phi trường thủ đô Mêxicô sau hơn 1 giờ bay. Từ đó, ĐTC đã về Toà Sứ thần để dùng bữa tối và nghỉ đêm.
Lúc 7 giờ 30 sáng thứ tư 17-2, ĐTC đã từ giã Toà Sứ thần đi xe ra phi trường lấy máy bay đi Ciudad Juarez, cách thủ đô Mêxicô 1.543 cây số, để thăm giáo phận này. Tại đây, ngài thăm các tù nhân Trại Cải huấn CeReSo số 3, gặp gỡ giới công nhân và chủ sự Thánh lễ cho tín hữu.
Máy bay chở ĐTC đã tới phi trường Ciudad Juarez sau 2 giờ 25 phút bay. Chào đón ĐTC tại phi trường có ĐC José Guadalupe Tomes Campos và vài giới chức dân sự.
Ciudad Juarez là thành phố được thành lập năm 1659 với tên là “Đèo miền Bắc”. Các người thám hiểm Tây Ban Nha đã tìm một lộ trình để vượt qua các dãy núi đá, và trong 2 thế kỷ nó là lối duy nhất vượt qua sông Rio Grande để từ Mêxicô qua Texas. Với thoả hiệp ký kết với Hoa Kỳ năm 1848, sông Rio Grande trở thành biên giới ngăn cách các nhóm dân sống tại mạn bắc của sông với phần còn lại của thành phố. Phần thuộc Hoa Kỳ trở thành El Paso. Năm 1882, đường xe lửa tới đây cho phép mở các nhà băng, bưu diện, xe điện và nhiều sinh hoạt thương mại khác. Hiện nay Ciudad Juarez có hơn 1,2 triệu dân và là thành phố lớn thứ 5 của Mêxicô và cũng là một trong những thành phố nổi tiếng bạo lực nhất thế giới, trước Miami, Caracas và New Orleans. Chỉ nội trong năm 2009, đã có 2.500 vụ giết người. Vòng bạo lực do nạn buôn bán ma tuý gây ra. Có tới 950 băng đảng vũ trang hoạt động tại đây, với hàng ngàn băng đảng nhỏ hơn và hàng trăm tay anh chị bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ. Trong 4 năm chiến tranh ma tuý, đã có 212.000 người rời bỏ thành phố đi nơi khác sinh sống, tức chiếm 18% dân số. Từ năm 1993, đã có hàng ngàn phụ nữ thuộc tầng lớp nghèo biến mất, vì làm việc trong các hãng lậu sản xuất hàng hoá cung cấp cho Hoa Kỳ. Đã có nhiều phim được quay tại đây kể lại thực tại buồn thương này như “Thành phố biên giới” năm 2006. “Biên giới” năm 1982 kể lại nạn di cư lậu từ Ciudad Juarez sang El Paso. Cũng có nhiều sách viết về thực tại này, và đã có nhiều hiệp hội phụ nữ thành hình nhằm bảo vệ chị em phụ nữ tại đây.
Giáo phận Ciudad Juarez được thành lập năm 1957, có 2.750.000 dân, 85% theo Công giáo. Giáo phận gồm 73 giáo xứ và 4 cứ điềm truyền giáo. Nhân lực của giáo phận gồm 98 linh mục triều, 22 linh mục dòng, 39 tu huynh, 177 nữ tu, 19 phó tế vĩnh viễn và 56 chủng sinh. Giáo hội điều khiển 15 cơ sở giáo dục và 66 trung tâm bác ái.
Từ phi trường, ĐTC đi xe tới trung tâm quốc gia cải huấn xã hội số 3, viết tắt là CeReso 3, cách đó 3 cấy số. Nó thuộc dự án cải tiến các nhà tù trong bang Chihuahua, và đã đạt các tiêu chuẩn quốc tế. Hiện có 3.000 tù nhân, một số nhỏ là phụ nữ.
ĐTC đi qua một hành lang nơi có một vài nhóm thân nhân của các tù nhân và đến sân chính nhà tù nơi vị giám đốc nhà tù tiếp đón ngài. Sau đó, ngài vào nhà nguyện chào các linh mục tuyên uý và nhân viên nhà tù và cầu nguyện chốc lát.
Tiếp đến, ngài tiến lên khán đài và chào chừng 50 tù nhân đại diện các bạn tù. Sau lời chào mừng của ĐGM đặc trách mục vụ nhà tù, đã có chứng từ của một tù nhân. Các tù nhân đã tặng quà cho ĐTC, ngài cũng tặng quà cho họ.
Ngẩng cao đầu, nhìn về tương lai và lật ngược tình thế, loại trừ bạo lực
Ngỏ lời với các tù nhân, ĐTC khích lệ họ mở cửa cho tương lai và ngài tin rằng họ có thể viết một trang sử mới cho cuộc đời mình.
ĐTC nói:
“Tôi đã thăm Phi châu và tại Bangui tôi đã mở cửa đầu tiên của Năm Thánh Lòng Thương Xót. Hôm nay cùng anh chị em, tôi muốn tái khẳng định niềm tin tưởng mà Chúa Giêsu khích lệ chúng ta: đó là lòng thương xót ôm ấp tất cả mọi người tại mọi xó xỉnh của trái đất này. Không có nơi nào mà lòng thương xót của Chúa không thể đạt tới, không có không gian nào cũng như không có người nào mà lòng thương xót không thế đụng chạm tới.
Cử hành Năm Thánh Lòng Thương Xót với anh chị em là nhớ lại con đường cấp bách mà chúng ta bước đi để bẻ gãy các vòng luẩn quẩn của bạo lực và tội phạm. Chúng ta đã mất bao nhiêu thập niên nghĩ và tin rằng tất cả được giải quyết bằng cách tách rời, bỏ tù và lấy đi các vấn đề chung quanh, và như thế là thực sự giải quyết các vấn đề. Chúng ta quên tập trung vào điều thực sự đáng lo lắng: đó là cuộc sống của con người, của gia đình họ, của những người dau khổ vì cái vòng baọ lực luẩn quẩn này.
Nhà tù là triệu chứng của các thinh lặng và thiếu sót của một xã hội bỏ rơi con cái mình
Lòng thương xót của Chúa nhắc cho chúng ta biết rằng các nhà tù là một triệu chứng diễn tả tình trạng xã hội của chúng ta; trong nhiều trường hợp chúng là triệu chứng của các thinh lặng, các thiếu sót do nền văn hoá gạt bỏ gây ra. Chúng là một triệu chứng của một nền văn hoá đã thôi đánh cá trên cuộc sống, của một xã hội đã bỏ rơi các con cái mình.
ĐTC nói thêm trong bài hưấn dụ: Lòng thương xót nhắc cho chúng ta nhớ rằng việc hội nhập không bắt đầu giữa các bức tường nhà tù này, nhưng bắt đầu trước nữa trên các đường phố. Việc tái hội nhập hay phục hồi bắt đầu với cố gắng tìm không trở thành bệnh hoạn bằng cách làm ô nhiễm các tương quan trong khu xóm, trong các trường học, tại các quảng trường, trên đương phố, trong nhà và trong toàn xã hội. Một hệ thống sức khoẻ xã hội tìm làm nảy sinh ra một nền văn hoá hữu hiệu và phòng ngừa các tình trạng đả thương xã hội và khiến cho nó trở nên tồi tệ.
Đôi khi xem ra các nhà tù đặt để người ta vào trong điều kiện tiếp tục phạm tội hơn là thăng tiến các tiến trình tái phục hồi cho phép đương đầu với các vấn đề xã hội, tâm lý và gia đình, đưa cá nhân tới một thái độ xác định nào đó. Cần phải đối phó với các lý do cơ cấu và văn hóa của sự bất an đang tấn kích xã hội.
Sự kiện Chúa Giêsu lo lắng cho các người đói khát, không nhà hay tù tội có ý diễn tả lòng thương xót của Thiên Chúa Cha và nó trở thành lệnh truyền luân lý cho toàn xã hội ước mong có các điều kiện cần thiết cho một sự chung sống tốt đẹp hơn. Trong khả năng của một xã hội bao gồm các người nghèo túng, đau yếu hay tù tội là khả năng chữa lành các vết thương của họ và là các người xây dựng một sự sống chung tốt đẹp.
Cử hành Năm Lòng Thương Xót với anh chị em có nghĩa là học đừng là tù nhân của quá khứ của ngày hôm qua. Đó là học mở rộng cánh cửa cho ngày mai, ngẩng cao đầu lên và làm việc để ước mong đó có được khoảng không tự do.
Tiếp tục bài huấn dụ, ĐTC nói: Anh chị em đã biết sức mạnh của khổ đau và tội lỗi. Xin đừng quên rằng anh chị em cũng có sức mạnh của sự sống lại, sức mạnh của lòng thương xót Chúa đổi mới mọi sự. Giờ đây anh chị em đã đụng chạm tới phần cứng cam go nhất, khó khăn nhất, nhưng để nó sinh hoa tráí lớn hãy dấn thân ngay trong nhà tù này để lật ngược các tình thế làm nảy sinh ra sự loại trừ khác. Hãy nói chuyện với các người thân, hãy kể lại kinh nghiệm của anh chị em, hãy giúp hãm lại vòng bạo lực và loại trừ luẩn quẩn. Ai đã khổ đau sâu xa, ai đã sống kinh nghiệm của hoả nguc có thể trở thành ngôn sứ trong xã hội. Hãy làm việc để cho xã hội dùng và vứt đi này đừng tiếp tục gây ra các nạn nhân khác.
Tôi muốn khích lệ anh các nhân viên làm việc tại trung tâm cải huấn này và tại các nơi khác tương tự, các giám đốc nhân viên cảnh sát, các tuyên uý, nam nữ tu sĩ và giáo dân, cũng như tất cả mọi người trợ giúp trung tâm. Trước khi ban phép lành cho mọi người, ĐTC xin họ thinh lặng cầu nguyện xin Chúa giúp tin vào lòng thương xót của Ngài.
Sau khi từ giã các tù nhân, ĐTC đi xe đến Trường Cao đẳng Bachilleres của bang Chihuahua, cách đó 9 cây số, để gặp gỡ giới công nhân. Vào ban chiều, ngài dâng Thánh lễ cho tín hữu tại khu hội chợ thành phố trước khi từ giã Mêxicô để trở về Roma.
Ngài nói:
“Đứng trước thế hệ trẻ, giống như ông Môsê xưa kia, các Giám mục chúng con tháo giày ra, vì ý thức rằng Chúa chỉ cho chúng con thấy các bạn trẻ là vùng đất thánh, một thực tại từ đó Chúa nói với chúng con. Việc chiêm ngưỡng này khiến cho chúng con cảm thấy thương xót giới trẻ của quê hương đất nước chúng con, tìm cách lắng nghe họ và đồng hành với họ để cùng họ sống kinh ngiệm tình yêu của Thiên Chúa. Chính trong tinh thần ấy chúng con đã thành lập Ngày Giới trẻ Toàn quốc và làm một Cây Thánh Giá mà chúng con xin ĐTC làm phép rồi giao cho từng bạn trẻ đại diện cho 93 giáo phận toàn nước. Chúng con cũng đề ra chương trình rao giảng Tin Mừng và đào tạo toàn diện cho giới trẻ, vì chúng con cảm thấy sự cấp thiết giúp họ trở thành các người lưu động rao truyền đức tin hạnh phúc, đem Chúa Giêsu đến mọi nẻo đường, mọi quảng trường và mọi xó xỉnh của đất nước. Chúng con cũng xin phó thác cho ĐTC một tài liệu trình bày dấn thân của chúng con trong viêc rao truyền Tin Mừng cho giới trẻ để ĐTC ban phép lành và trao lại cho chúng con, và chúng con sẽ lãnh nhận trách nhiệm thực hiện quyết định này.”
Tiếp đến, hai bạn trẻ là chị Daniela và anh Alberto đã đại diện 30 triệu người trẻ Mêxicô thay phiên nhau chia sẻ chứng từ liên quan tới các khó khăn và thách đố mà giới trẻ Mêxicô đang phải đương đầu trong cuộc sống hiện tại.
Trước hết là giá trị quan trọng của gia đình, vì gia đình là dấu chỉ trực tiếp nhất có thể sờ mó được của tình yêu, sự gần gũi và tình liên đới. Nó là trường nơi con người học các thói quen, các tập tục và tư tưởng tạo thành bản vị, biết phân biệt lành dữ, chia vui sẻ buồn và các khó khăn, giải quyết các vấn đề, cảm thấy mình là thành phần của cộng đoàn. Nhưng người trẻ đau khổ, khi trông thấy gia đình bị điều kiện hoá vì người ta coi trọng vật chất hơn con người, khi khó nói lên hai tiếng tình yêu, người ta cống hiến sự vật, nhưng không trao ban vòng tay ôm của sự ủi an và an ninh, không có lời trách móc diễn tả sự ân cần âu lo, không có công việc chung khơi dậy sự kính trọng và khâm phục, không có chia sẻ các giấc mơ sinh ra căn tính và ý thức tuỳ thuộc. Làm thế nào để tái chiếm ý nghĩa của gia đình và đương đầu với các hệ thống lôi cuốn nó?
Giới trẻ Mêxicô đang phải đối đầu với một thực tại phức tạp: nền giáo dục tính dục xấu, ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông, thiếu tình thương, sợ hãi dấn thân với một ngưòi khác. Làm thế nào để học biết đánh giá chính mình và tái chiếm lại giấc mơ thành lập một gia đình? Người trẻ Mêxicô mơ ước một gia đình và tiếp tục mơ ước tạo dựng một gia đình, vì trong đó họ có thể sống tình yêu và xây dựng một xã hội từ bi.
Giới trẻ Mêxicô muốn sống trong hoà bình. Tuy thuộc nhiều truyền thống văn hoá nhưng tất cả đều muốn là những ngươi mang theo sự sống và hoà giải. Có người cố gắng học hành để phát triển quốc gia, có người làm việc lương thiện để nâng đỡ gia đình. Họ đều cố gắng để xã hội biết khai thác tiềm năng trí tuệ, con tim và bàn tay của họ để tạo dựng một nền văn hoá bình đẳng và kính trọng. Người trẻ sinh hoạt và rao giảng Tin Mừng trong các giáo xứ, cử hành đức tin và sống tình yêu của Chúa Giêsu trong tình huynh đệ. Tuy nhiên, trong nhiều vùng của đất nước thiếu các cơ may chuẩn bị nghề nghiệp và công ăn việc làm. Vì thế, một số bạn trẻ trở thành nạn nhân của sự tuyệt vọng, của cuộc sống hà tiện, gian tham hối lộ và các lời hứa một cuộc sống dễ dàng, nhưng ngoài vòng luật lệ. Càng ngày càng có thêm nhiều nạn nhân của nạn buôn bán ma tuý, bạo lực, lệ thuộc và khai thác bóc lột. Nhiều gia đình phải khóc thương con cái bị chết, vì tình trạng không trừng phạt các thủ phạm tạo thuận viện cho các vụ bắt cóc, lừa đảo và sát hại. Giới trẻ Mêxicô muốn xây dựng hoà bình, nhưng làm sao thực hiện được điều đó? Họ không muốn người thân là nạn nhân của bạo lực, nhưng đâu là con đường phải theo? Là Kitô hữu, người trẻ muốn là các sứ giả hoà bình của Chúa Kitô, nhưng làm sao thực hiện trong các giáo xứ?
Người trẻ Mêxicô muốn dấn thân hơn trong cuộc sống, nhưng có nhiều hiện tượng lôi cuốn và điều kiện hóa họ. Có các yếu tố tích cực nhưng cũng có nhiều yếu tố tiêu cực. Họ chán nản vì đất nước không cho họ các cơ may thực hiện khát vọng nghề nghiệp, và có quá nhiều bạo lực gây tổn thương cho họ. Ngày nay có nhiều kỹ thuật truyền thông tiện lợi, nhưng nhưng người trẻ đánh mất đi các cảm nghiệm cụ thể của việc trông thấy, lắng nghe và nếm hưởng sự hiện diện của người bên cạnh muốn đồng hành với họ. Tệ hơn nữa, người trẻ đã để cho nhiều người xa cách họ và đánh mất họ vì không biết sống gần gũi họ. Giới trẻ Mêxicô càng ngày càng có cảm tưởng khó chịu, nhưng cũng ý thức rằng giải pháp phần lớn nằm trong tay họ. Họ cần dấn thân thắng vượt sự hâm hẩm và khuynh hướng xu thời, thắng vượt các sợ hãi ngăn chặn họ đương đầu với cuộc sống, không quá nghĩ tới các tình trạng sống cá nhân nhưng đi ra ngoài, vì sự hâm hẩm, các sợ hãi và khuynh hướng xu thời không hoà hợp với Tin Mừng. Người trẻ Mêxicô nghe nói “họ là niềm hy vọng của một tương lai tươi sáng hơn, họ là các người hành hương của niềm hy vọng. Giáo hội nhìn họ với niềm hy vọng vì họ là tiềm năng khổng lồ cho hiện tại và tương lai của việc rao giảng Tin Mừng”. Nhưng ai trao ban hy vọng cho họ? Và chúng con nhận ra rằng đó là Chúa Giêsu Kitô. Chỉ có Chúa Giêsu là suối nguồn đích thực của niềm hy vọng. Ngài là bạn, là anh của chúng con. Ngài là Thiên Chúa ở cùng chúng ta. Là đường đi. Là sự thật tràn đầy và chỉ nơi Ngài chúng con mới có thể tìm thấy niềm hy vọng đích thực.
Giới trẻ là kho tàng của Mêxicô và của Giáo Hội cần biến thành niềm hy vọng
Ngỏ lời với mọi người, ĐTC chào tất cả các bạn trẻ hiện diện cũng như hàng ngàn bạn trẻ đang theo dõi buổi gặp gỡ qua truyền hình, đặc biệt hàng ngàn bạn trẻ tụ tập tại quảng trường Gioan Phaolô II trong thành phố Guadalajara. Ngài nhắc lại điều ngài đã nói với tổng thống trong lời chào mừng đầu tiên khi đến Mêxicô: Một trong các kho tàng lớn nhất của đất nước Mêxicô này là gương mặt trẻ trung, là người trẻ. Phải, các bạn là kho tàng của vùng đất này. Tôi không nói niềm hy vọng của đất nước này nhưng nói là kho tàng của đất nước này.
Núi có thể chứa nhiều quặng mỏ phong phú dùng để phục vụ sự tỉến bộ của nhân loại, nhưng cần phải biến đổi sự phong phú ấy thành niềm hy vọng với việc làm như các thơ mỏ khi lấy ra các quặng mỏ ấy. Các bạn là sự phong phú cần biến đổi thành niềm hy vọng. Chị Daniela đã nói một điều rất có lý: “Chúng ta tất cả có thể sống, nhưng không thể sống mà không hy vọng.” Anh Alberto cũng khẳng định: “Với đôi tay, con tim và trí óc của con, con có thể xây dựng niềm hy vọng. Nhưng nếu con không cảm thấy nó thì niềm hy vọng sẽ không thể đi vào trong tim con được.”
Chúng ta không thể sống niềm hy vọng, cảm thấy ngày mai, nếu trước đó không cảm thấy mình đuợc trân quý, nếu không cảm thấy rằng cuộc sống, đôi tay, lịch sử đời mình có một giá trị.
ĐTC khẳng định với các bạn trẻ:
“Niềm hy vọng nảy sinh, khi có thể kinh nghiệm rằng không phải tất cả đều đã mất, và vì thế cần bắt đầu tập tành từ gia đình, từ chính mình. Không phải tất cả đều đã mất. Tôi không hư mất, tôi có giá trị và rất giá trị. ĐTC đã xin các bạn trẻ để tay trên tim và hỏi xem có đúng thật là mình đã mất tất cả hay không, mình có giá trị ít hay nhiều.”
Rồi ngài nói tiếp:
“Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là các diễn văn hạ giá bạn, làm cho bạn cảm thấy bạn là người hạng hai. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là khi bạn cảm thấy không có ai quan tâm tới bạn và bạn bị gạt sang một bên. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là khi bạn cảm thấy rằng bạn có ở đó hay không ở đó cũng vậy thôi. Điều này giết chết, nó huỷ diệt chúng ta và mở cửa cho biết bao nhiêu khổ đau. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là làm cho bạn cảm thấy rằng bạn che mặt nạ với quần áo, hàng hiệu, thuộc mốt thời trang mới nhất, hay khi bạn trở thành người có uy tín, quan trọng vì bạn có tiền, nhưng ở sâu thẳm trong con tim bạn không tin là mình đáng được yêu thương trìu mến. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là khi một người cảm thấy rằng tiền bạc dùng để mua mọi sự, kể cả lòng thương mến của người khác. Đe doạ chính đối với niềm hy vọng là tin rằng vì bạn có một chiếc xe đẹp, nên bạn hạnh phúc.
Các bạn chính là niềm hy vọng của đất nước Mêxicô, các bạn chính là kho tàng của Giáo Hội. Cha hiểu rằng nhiều khi khó mà cảm thấy mình giàu có, khi chúng ta phải thường xuyên mất mát bạn bè, người thân trong tay của các kẻ buôn bán ma tuý, của các tổ chức tội phạm gieo rắc kinh hoàng. Khó mà cảm thấy sự giàu có của một quốc gia, khi không có cơ may có công ăn việc làm xứng đáng, không có cơ may học hành và chuẩn bị, khi thấy các quyền lợi của mình không được thừa nhận và điều này đẩy đưa tới các tình trạng tột cùng. Khó mà cảm thấy mình là sự phong phú của một nơi, vì sự kiện người trẻ bị sử dụng cho các mục đích xấu xa với các hứa hẹn không thật.
Mặc dù tất cả những diều đó, cha không mệt mỏi lặp lại rằng các bạn là sự giầu có của đất nước Mêxicô. Cha nói điều đó với các bạn, vì cũng như các bạn, cha tin nơi Chúa Giêsu Kitô. Chính Ngài liên tục canh tân trong tôi niềm hy vọng và cái nhìn của tôi. Chính Ngài liên lỉ gửi cha đi hoán cải các con tim. Đúng thế, thưa các bạn, vì nơi Ngài, cha đã gặp Đấng có khả năng thắp sáng lên điều tốt đẹp nhất nơi tôi. Và chính nhờ Ngài mà chúng ta có thể bắt đầu trở lại mỗi ngày, và có can đảm nói rằng không đúng là chỉ có một kiểu sống duy nhất, là người trẻ để cuộc đời mình trong tay của nạn buôn bán ma tuý, của những người chỉ biết gieo vãi tàn phá và chết chóc. Nhờ Ngài mà chúng ta có thể nói rằng không đúng là kiểu sống duy nhất đối với người trẻ ở đây là trong nghèo túng, bị gạt bỏ bên lề, không có cơ may, không có khoảng không, không được đào tạo giáo dục, không niềm hy vọng. Chính Chúa Giêsu cải chính tất cả các cố gắng khiến cho các bạn trở thành vô ích hay là lính đánh thuê cho các tham vọng của nguời khác.
Tên gọi của niềm hy vọng là Chúa Giêsu Kitô, Đấng mời gọi xây dựng đền thánh gia đình, cộng đoàn, giáo xứ, quốc gia
Các bạn đã xin cha một lời hy vọng, lời hy vọng mà cha cho các bạn tên là Giêsu Kitô. Khi tất cả xem ra nặng nề, khi xem ra thế giới sụp đổ trên chúng ta, các bạn hãy ôm lấy thập giá của Ngài, ôm lấy Chúa và đừng bao giờ tách rời khỏi tay Ngài, đừng bao giờ xa Ngài. Bởi vì cùng Chúa có thể sống tràn đầy, cùng Chúa có thể tin rằng là đáng sống cho đi điều tốt nhất của mình, là men, muối và ánh sáng giữa bạn bè, trong khu xóm, trong cộng đoàn. Vì thế, các bạn trẻ thân mến, nhân danh Chúa Giêsu, tôi mời gọi các bạn đừng để cho mình bị loại trừ, khinh rẻ, đừng để cho mình bị đối xử như hàng hoá. Chắc chắn rồi, có thể các bạn không có xe hơi kiểu mới nhất, không có ví đầy tiền, nhưng các bạn có điều gì đó, mà không ai có thể lấy mất được, đó là kinh nghiệm cảm thấy được yêu thương, ôm ấp và đồng hành. Đó là kinh nghiệm cảm thấy mình là gia đình, là cộng đoàn. Đó là kinh nghiệm nhìn đời với đầu ngẩng cao, với phẩm giá. Các bạn là sự phong phú của đất nưóc Mêxicô, là niềm hy vọng và phẩm giá mà Chúa Kitô ban cho và không thể là lính đánh thuê cho các tham vọng của kẻ khác.
Chúa tiếp tục mời gọi, triệu vời các bạn như Ngài đã làm với thánh Juan Diego. Ngài mời gọi các bạn xây dựng một đền thánh, không phải là một nơi thể lý, nhưng là một cộng đoàn, đền thánh gọi là giáo xứ, quốc gia. Cộng đoàn, gia đình, cảm thấy mình là công dân là một trong các liều thuốc chính chống lại tất cả những gì đe doạ chúng ta, vì nó làm cho chúng ta cảm thấy là thành phần của đại gia đình của Thiên Chúa. Không phải để khép kín nhưng để đi ra và mời gọi ngưòi khác đi ra loan báo cho tất cả mọi nguời rằng giới trẻ Mêxicô là kho tàng lớn nhất vì thế không thể bị hy sinh. Chúa Giêsu không bao giờ mời gọi chúng ta trở thành kẻ giết mướn, nhưng là môn đệ. Ngài không gửi chúng ta đi để chết, nhưng mời chúng ta sống một cuộc sống gia đình, cộng đoàn sinh lợi cho xã hội. Các bạn là kho tàng của đất nước này, và khi nào các bạn nghi ngờ, thì hãy nhìn Chúa Giêsu Kitô, Đấng cải chính tất cả mọi cố gắng khiến cho các bạn trở thành vô ích hay chỉ là kẻ đánh thuê cho các tham vọng của người khác.”
Diễn văn của ĐTC đã bị ngắt quãng nhiều lần vì các tràng pháo tay của các bạn trẻ.
Sau khi từ giã mọi người, ĐTC đã đến bãi đậu của trực thăng cách đó 500 mét để đi phi trường Morelia. Máy bay đã rời phi trường lúc 6 giờ 30 chiều và về tới phi trường thủ đô Mêxicô sau hơn 1 giờ bay. Từ đó, ĐTC đã về Toà Sứ thần để dùng bữa tối và nghỉ đêm.
Lúc 7 giờ 30 sáng thứ tư 17-2, ĐTC đã từ giã Toà Sứ thần đi xe ra phi trường lấy máy bay đi Ciudad Juarez, cách thủ đô Mêxicô 1.543 cây số, để thăm giáo phận này. Tại đây, ngài thăm các tù nhân Trại Cải huấn CeReSo số 3, gặp gỡ giới công nhân và chủ sự Thánh lễ cho tín hữu.
Máy bay chở ĐTC đã tới phi trường Ciudad Juarez sau 2 giờ 25 phút bay. Chào đón ĐTC tại phi trường có ĐC José Guadalupe Tomes Campos và vài giới chức dân sự.
Ciudad Juarez là thành phố được thành lập năm 1659 với tên là “Đèo miền Bắc”. Các người thám hiểm Tây Ban Nha đã tìm một lộ trình để vượt qua các dãy núi đá, và trong 2 thế kỷ nó là lối duy nhất vượt qua sông Rio Grande để từ Mêxicô qua Texas. Với thoả hiệp ký kết với Hoa Kỳ năm 1848, sông Rio Grande trở thành biên giới ngăn cách các nhóm dân sống tại mạn bắc của sông với phần còn lại của thành phố. Phần thuộc Hoa Kỳ trở thành El Paso. Năm 1882, đường xe lửa tới đây cho phép mở các nhà băng, bưu diện, xe điện và nhiều sinh hoạt thương mại khác. Hiện nay Ciudad Juarez có hơn 1,2 triệu dân và là thành phố lớn thứ 5 của Mêxicô và cũng là một trong những thành phố nổi tiếng bạo lực nhất thế giới, trước Miami, Caracas và New Orleans. Chỉ nội trong năm 2009, đã có 2.500 vụ giết người. Vòng bạo lực do nạn buôn bán ma tuý gây ra. Có tới 950 băng đảng vũ trang hoạt động tại đây, với hàng ngàn băng đảng nhỏ hơn và hàng trăm tay anh chị bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ. Trong 4 năm chiến tranh ma tuý, đã có 212.000 người rời bỏ thành phố đi nơi khác sinh sống, tức chiếm 18% dân số. Từ năm 1993, đã có hàng ngàn phụ nữ thuộc tầng lớp nghèo biến mất, vì làm việc trong các hãng lậu sản xuất hàng hoá cung cấp cho Hoa Kỳ. Đã có nhiều phim được quay tại đây kể lại thực tại buồn thương này như “Thành phố biên giới” năm 2006. “Biên giới” năm 1982 kể lại nạn di cư lậu từ Ciudad Juarez sang El Paso. Cũng có nhiều sách viết về thực tại này, và đã có nhiều hiệp hội phụ nữ thành hình nhằm bảo vệ chị em phụ nữ tại đây.
Giáo phận Ciudad Juarez được thành lập năm 1957, có 2.750.000 dân, 85% theo Công giáo. Giáo phận gồm 73 giáo xứ và 4 cứ điềm truyền giáo. Nhân lực của giáo phận gồm 98 linh mục triều, 22 linh mục dòng, 39 tu huynh, 177 nữ tu, 19 phó tế vĩnh viễn và 56 chủng sinh. Giáo hội điều khiển 15 cơ sở giáo dục và 66 trung tâm bác ái.
Từ phi trường, ĐTC đi xe tới trung tâm quốc gia cải huấn xã hội số 3, viết tắt là CeReso 3, cách đó 3 cấy số. Nó thuộc dự án cải tiến các nhà tù trong bang Chihuahua, và đã đạt các tiêu chuẩn quốc tế. Hiện có 3.000 tù nhân, một số nhỏ là phụ nữ.
ĐTC đi qua một hành lang nơi có một vài nhóm thân nhân của các tù nhân và đến sân chính nhà tù nơi vị giám đốc nhà tù tiếp đón ngài. Sau đó, ngài vào nhà nguyện chào các linh mục tuyên uý và nhân viên nhà tù và cầu nguyện chốc lát.
Tiếp đến, ngài tiến lên khán đài và chào chừng 50 tù nhân đại diện các bạn tù. Sau lời chào mừng của ĐGM đặc trách mục vụ nhà tù, đã có chứng từ của một tù nhân. Các tù nhân đã tặng quà cho ĐTC, ngài cũng tặng quà cho họ.
Ngẩng cao đầu, nhìn về tương lai và lật ngược tình thế, loại trừ bạo lực
Ngỏ lời với các tù nhân, ĐTC khích lệ họ mở cửa cho tương lai và ngài tin rằng họ có thể viết một trang sử mới cho cuộc đời mình.
ĐTC nói:
“Tôi đã thăm Phi châu và tại Bangui tôi đã mở cửa đầu tiên của Năm Thánh Lòng Thương Xót. Hôm nay cùng anh chị em, tôi muốn tái khẳng định niềm tin tưởng mà Chúa Giêsu khích lệ chúng ta: đó là lòng thương xót ôm ấp tất cả mọi người tại mọi xó xỉnh của trái đất này. Không có nơi nào mà lòng thương xót của Chúa không thể đạt tới, không có không gian nào cũng như không có người nào mà lòng thương xót không thế đụng chạm tới.
Cử hành Năm Thánh Lòng Thương Xót với anh chị em là nhớ lại con đường cấp bách mà chúng ta bước đi để bẻ gãy các vòng luẩn quẩn của bạo lực và tội phạm. Chúng ta đã mất bao nhiêu thập niên nghĩ và tin rằng tất cả được giải quyết bằng cách tách rời, bỏ tù và lấy đi các vấn đề chung quanh, và như thế là thực sự giải quyết các vấn đề. Chúng ta quên tập trung vào điều thực sự đáng lo lắng: đó là cuộc sống của con người, của gia đình họ, của những người dau khổ vì cái vòng baọ lực luẩn quẩn này.
Nhà tù là triệu chứng của các thinh lặng và thiếu sót của một xã hội bỏ rơi con cái mình
Lòng thương xót của Chúa nhắc cho chúng ta biết rằng các nhà tù là một triệu chứng diễn tả tình trạng xã hội của chúng ta; trong nhiều trường hợp chúng là triệu chứng của các thinh lặng, các thiếu sót do nền văn hoá gạt bỏ gây ra. Chúng là một triệu chứng của một nền văn hoá đã thôi đánh cá trên cuộc sống, của một xã hội đã bỏ rơi các con cái mình.
ĐTC nói thêm trong bài hưấn dụ: Lòng thương xót nhắc cho chúng ta nhớ rằng việc hội nhập không bắt đầu giữa các bức tường nhà tù này, nhưng bắt đầu trước nữa trên các đường phố. Việc tái hội nhập hay phục hồi bắt đầu với cố gắng tìm không trở thành bệnh hoạn bằng cách làm ô nhiễm các tương quan trong khu xóm, trong các trường học, tại các quảng trường, trên đương phố, trong nhà và trong toàn xã hội. Một hệ thống sức khoẻ xã hội tìm làm nảy sinh ra một nền văn hoá hữu hiệu và phòng ngừa các tình trạng đả thương xã hội và khiến cho nó trở nên tồi tệ.
Đôi khi xem ra các nhà tù đặt để người ta vào trong điều kiện tiếp tục phạm tội hơn là thăng tiến các tiến trình tái phục hồi cho phép đương đầu với các vấn đề xã hội, tâm lý và gia đình, đưa cá nhân tới một thái độ xác định nào đó. Cần phải đối phó với các lý do cơ cấu và văn hóa của sự bất an đang tấn kích xã hội.
Sự kiện Chúa Giêsu lo lắng cho các người đói khát, không nhà hay tù tội có ý diễn tả lòng thương xót của Thiên Chúa Cha và nó trở thành lệnh truyền luân lý cho toàn xã hội ước mong có các điều kiện cần thiết cho một sự chung sống tốt đẹp hơn. Trong khả năng của một xã hội bao gồm các người nghèo túng, đau yếu hay tù tội là khả năng chữa lành các vết thương của họ và là các người xây dựng một sự sống chung tốt đẹp.
Cử hành Năm Lòng Thương Xót với anh chị em có nghĩa là học đừng là tù nhân của quá khứ của ngày hôm qua. Đó là học mở rộng cánh cửa cho ngày mai, ngẩng cao đầu lên và làm việc để ước mong đó có được khoảng không tự do.
Tiếp tục bài huấn dụ, ĐTC nói: Anh chị em đã biết sức mạnh của khổ đau và tội lỗi. Xin đừng quên rằng anh chị em cũng có sức mạnh của sự sống lại, sức mạnh của lòng thương xót Chúa đổi mới mọi sự. Giờ đây anh chị em đã đụng chạm tới phần cứng cam go nhất, khó khăn nhất, nhưng để nó sinh hoa tráí lớn hãy dấn thân ngay trong nhà tù này để lật ngược các tình thế làm nảy sinh ra sự loại trừ khác. Hãy nói chuyện với các người thân, hãy kể lại kinh nghiệm của anh chị em, hãy giúp hãm lại vòng bạo lực và loại trừ luẩn quẩn. Ai đã khổ đau sâu xa, ai đã sống kinh nghiệm của hoả nguc có thể trở thành ngôn sứ trong xã hội. Hãy làm việc để cho xã hội dùng và vứt đi này đừng tiếp tục gây ra các nạn nhân khác.
Tôi muốn khích lệ anh các nhân viên làm việc tại trung tâm cải huấn này và tại các nơi khác tương tự, các giám đốc nhân viên cảnh sát, các tuyên uý, nam nữ tu sĩ và giáo dân, cũng như tất cả mọi người trợ giúp trung tâm. Trước khi ban phép lành cho mọi người, ĐTC xin họ thinh lặng cầu nguyện xin Chúa giúp tin vào lòng thương xót của Ngài.
Sau khi từ giã các tù nhân, ĐTC đi xe đến Trường Cao đẳng Bachilleres của bang Chihuahua, cách đó 9 cây số, để gặp gỡ giới công nhân. Vào ban chiều, ngài dâng Thánh lễ cho tín hữu tại khu hội chợ thành phố trước khi từ giã Mêxicô để trở về Roma.
Linh Tiến Khải