Đợt rét cực đoan, hiếm gặp
Ông Lê Thanh Hải, phó tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng thuỷ văn quốc gia, cho biết đợt rét ở miền Bắc trong những ngày qua là hiện tượng thời tiết cực đoan, hiếm gặp trong mùa đông mà miền Bắc có nhiều ngày ấm hơn trung bình nhiều năm do ảnh hưởng của El Nino.
Đợt rét cực đoan, hiếm gặp
Ông Lê Thanh Hải, phó tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng thuỷ văn quốc gia, cho biết đợt rét ở miền Bắc trong những ngày qua là hiện tượng thời tiết cực đoan, hiếm gặp trong mùa đông mà miền Bắc có nhiều ngày ấm hơn trung bình nhiều năm do ảnh hưởng của El Nino.
Một số người dân tại Hà Nội lấy chiếu quấn quanh mình để giữ ấm cơ thể (ảnh chụp sáng 24-1) – Ảnh: Nguyễn Khánh |
Ông Hải nói:
– Đợt không khí lạnh này có cường độ mạnh và tràn sâu về phía nam khiến gần như toàn bộ châu Á bị rơi vào tình trạng giá rét. Theo quy luật, tháng 1 bao giờ cũng là thời điểm lạnh nhất của Bắc bán cầu, gây ra các đợt rét mạnh như ở châu Á, Bắc Mỹ hiện nay.
* Thưa ông, đến ngày 24-1 ở nhiều nơi tại miền Bắc đã xuất hiện băng tuyết với nhiệt độ âm. Đây có phải là đợt rét kỷ lục ở miền Bắc hay chưa?
– Núi Mẫu Sơn (Lạng Sơn) đã xuất hiện nhiệt độ -40C, nhiều nơi xuống dưới 00C. Tuy nhiên, đến giờ nói là kỷ lục ở Việt Nam vẫn chưa đảm bảo chắc chắn. Bởi vì Mẫu Sơn có nhiệt độ thấp nhất nhưng nơi đây mới có trạm quan trắc trong mấy năm gần đây.
Còn Hà Nội năm 2008 nhiệt độ thấp nhất 6,70C. 6g sáng 24-1 nhiệt độ Hà Nội (Hà Đông) 6,50C, thấp hơn năm 2008. Nhưng ngày 31-1-1977 Hà Nội được ghi nhận rét tới 5,40C. Xa hơn, vào tháng 1-1955 Hà Nội rét 2,70C.
Về lý do băng tuyết xuất hiện nhiều nơi là đợt không khí lạnh này hội tụ đủ hai yếu tố kết hợp để hình thành tuyết, băng giá là nhiệt độ thấp cộng với mưa, độ ẩm cao.
Cụ thể là đới gió tây cao trên 5.000m kết hợp với gió đông bắc tầng thấp gây mưa ở các tỉnh phía Bắc đến ven biển miền Trung, mưa kết hợp với nhiệt độ thấp ở vùng núi cao là điều kiện để hình thành mưa tuyết, băng giá.
* Năm 2015-2016 xuất hiện El Nino được đánh giá là mạnh nhất lịch sử. Tại sao lại có đợt rét mạnh khi El Nino được nhận định gây ra mùa đông ấm hơn các năm không có El Nino?
– El Nino làm thời tiết ấm tính theo nhiệt độ trung bình. Tức là những năm xảy ra El Nino có số ngày rét đậm, rét hại ít hơn chứ không phải là không có rét đậm, rét hại. Trong những năm xảy ra El Nino thường gây những hiện tượng thời tiết cực đoan, bất thường như ít mưa nhưng có khu vực lại xuất hiện mưa cực đoan, vượt giá trị lịch sử…
Thống kê cho thấy tại Hà Nội nhiệt độ tháng 11-2015 cao hơn trung bình nhiều năm 40C, tháng 12-2015 cao hơn mức trung bình nhiều năm 20C. Tháng 1-2016 khả năng nhiệt độ ở Hà Nội vẫn xấp xỉ hoặc hơn trung bình nhiều năm do đợt rét hiện nay không bù lại những ngày ấm nửa đầu tháng 1. Đợt rét này có thể xem là đợt rét cực đoan, hiếm gặp trong mùa đông có nhiều ngày ấm.
* Đợt rét diện rộng này liệu có kéo dài như những năm trước không, thưa ông?
– Đợt rét này sẽ không kéo dài như năm 2008. Năm 2008 rét đậm, rét hại kéo dài liên tục 38 ngày ở đồng bằng, trung du phía Bắc.
Từ ngày 25-1 nhiệt độ có xu hướng nhích dần và đợt rét hại này (nhiệt độ trung bình ngày dưới 130C) kéo dài đến hết ngày 27-1. Những ngày sau, miền Bắc thoát khỏi rét hại, chỉ còn ở mức rét, rét đậm (nhiệt độ trung bình ngày dưới 150C).
Đợt rét này được nhận định mạnh nhất mùa đông năm 2015-2016, khó lặp lại trong mùa đông này.
Nhiệt độ thấp nhất tại một số điểm (so sánh với cùng tháng 1 và các tháng trong lịch sử)
Địa điểm |
Ngày 24-1-2016 |
Kể từ năm 1971 |
Sa Pa |
-4,2OC (lúc 10g) |
-1,5OC ngày 21-1-1983 -3,5OC ngày 2-3-1986 -2,2OC ngày 24-12-1999 -1OC ngày 13-2-2008 |
Mẫu Sơn |
-4,4OC (13g) |
-1,0OC ngày 14-1-2014 -2,5OC ngày 11-2-2014 |
Hà Nội |
6OC (Hà Đông) |
5,1OC ngày 31-12-1975 5,4OC ngày 31-1-1977 |
Vinh |
7OC (6g) |
5,9OC ngày 2-1-1974 |
Hạn chế ra ngoài đường Theo bác sĩ Nguyễn Thành Nam – trưởng khoa nhi Bệnh viện Bạch Mai, số trẻ nhập viện có giảm so với bình thường vì thời tiết không thuận lợi, chỉ các bé cấp cứu mới đi viện, còn các bé đến khám thông thường thì vắng hơn. Tuy nhiên nhiều trường hợp đến viện là bệnh nặng. Ông Nam cho biết các chứng bệnh đường hô hấp chiếm tỉ lệ lớn trong số bệnh nhi nhập viện, đây cũng là chứng bệnh thời tiết điển hình. Ngoài giữ ấm và đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ, bác sĩ Nam khuyến cáo các bà mẹ cần theo dõi nhịp thở cho trẻ, khi thấy trẻ thở nhanh hơn bình thường thì nên đưa trẻ đến bác sĩ. TS Nguyễn Văn Hướng, Bệnh viện ĐH Y Hà Nội, khuyến cáo: thời tiết lạnh đột ngột là môi trường thuận lợi cho các loại vi khuẩn gây bệnh phát triển mạnh, trong khi đó sức đề kháng của con người bị suy yếu (đặc biệt là người cao tuổi và trẻ nhỏ vốn có sức đề kháng yếu hơn bình thường) nên thường dễ mắc bệnh. Người cao tuổi trong những ngày thời tiết lạnh giá thường mắc các bệnh về đường hô hấp, dễ bị viêm phổi, người có tiền sử bị bệnh huyết áp dễ bị biến chứng như đột quỵ… Do đó, cần lưu ý giữ gìn sức khoẻ: hạn chế ra ngoài đường, nếu thật sự cần ra ngoài phải ăn mặc đủ ấm, nhiệt độ phòng để ở mức 27-280C, tránh để nhiệt độ quá cao, quá chênh lệch so với môi trường sẽ dẫn đến nguy cơ co mạch, đột quỵ nếu bước ra ngoài… Khi ra ngoài cần tắt máy điều hoà, đèn sưởi, mở hé cửa dần dần cho cơ thể thích nghi với môi trường. |