Các sự kiện nổi bật của Giáo hội Công giáo trong năm 2015
Năm 2015 sắp kết thúc. Như mọi năm, Ban Biên tập Trang tin điện tử Hội đồng Giám mục Việt Nam tóm lược các sự kiện nổi bật trong sinh hoạt của Giáo hội toàn cầu và Giáo hội Việt Nam 365 ngày qua.
– GIÁO HỘI TOÀN CẦU
1/ Năm Thánh Lòng Thương Xót
Năm Thánh Lòng Thương Xót đã chính thức khai mạc với nghi thức Mở Cửa Thánh tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào ngày lễ Đức Maria Vô nhiễm nguyên tội, 08 tháng Mười Hai 2015. Trong bài giảng khai mạc Năm Thánh Lòng Thương xót, Đức Thánh Cha nói: “Năm Thánh ngoại thường này chính là một món quà của ân sủng. Bước qua Cửa Thánh có nghĩa là khám phá lại lòng thương xót vô biên của Chúa Cha, Đấng đón nhận tất cả mọi người và đích thân đến gặp từng người”.
Đức Thánh Cha loan báo Năm Thánh ngoại thường này vào ngày 13 tháng 3 năm 2015, và Trọng sắc mở Năm Thánh Misericodiae Vultus (Dung mạo Lòng Thương xót) được Đức Thánh Cha chính thức công bố ngày thứ Bảy 11 tháng 4 năm 2015.
2/ Thượng Hội đồng Giám mục
Thượng Hội đồng Giám mục Khoá Thường lệ thứ XIV với chủ đề “Ơn gọi và sứ mạng của gia đình trong Giáo hội và trong thế giới ngày nay” diễn ra tại Vatican từ ngày 04 đến 25 tháng 10 năm 2015. Khoá họp này tiếp nối Khoá ngoại thường lần thứ III của Thượng Hội đồng Giám mục về gia đình với chủ đề “Các thách đố mục vụ về gia đình trong bối cảnh của công cuộc loan báo Tin Mừng” đã diễn ra tại Vatican từ ngày ngày 05 đến ngày 19 tháng 10 năm 2014.
3/ Đại hội Thế giới các Gia đình lần thứ VIII
Đại hội thế giới các Gia đình lần thứ VIII với chủ đề “Tình yêu là sứ mệnh của chúng ta – để gia đình được sống dồi dào” diễn ra từ 21 đến 25 tháng Chín 2015 tại Philadelphia, Hoa Kỳ.
Trong bài giảng Thánh lễ bế mạc Đại hội, Đức Thánh Cha nói: “Gia đình chính là nơi đức tin trở thành đời sống, và đời sống trở thành đức tin.”
Đại hội do Hội đồng Tòa Thánh về Gia đình tổ chức mỗi 3 năm một lần, nhằm mục đích củng cố mối liên kết giữa các gia đình và chứng thực rằng hôn nhân và gia đình hết sức quan trọng đối với mọi xã hội.
4/ Các chuyến tông du của Đức Thánh Cha
Trong năm 2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thực hiện các chuyến tông du đến:
– Sarajevo (06 tháng 6)
– Ecuador, Bolivia và Paraguay (từ 05 đến 13 tháng 7)
– Cuba, Hoa Kỳ và Liên hiệp quốc (từ 19 đến 28 tháng 9)
– Kenya, Uganda và Cộng hoà Trung Phi (từ 25 đến 30 tháng 11)
5/ Các lễ tuyên thánh và chân phước
Trong năm 2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã tuyên thánh cho 10 vị:
Ngày 14 tháng Giêng, tại Galle Face Green, Colombo, Sri Lanka:
Ngày 17 tháng Năm, tại Quảng trường thánh Phêrô:
– Thánh Maria Cristina the Immaculate Conception, người Ý
– Thánh Mariam Baouardy, người Palestine
– Thánh Marie-Alphonsine Danil Ghattas, người Palestine
Ngày 23 tháng Chín, tại Washington D.C., Hoa Kỳ:
– Thánh Junípero Serra, người Tây Ban Nha
Ngày 18 tháng Mười, tại Quảng trường Thánh Phêrô:
đây là đôi vợ chồng đầu tiên cùng được tuyên thánh
– Thánh Vincenzo Grossi, người Ý
– Thánh María de la Purísima Salvat Romero, người Tây Ban Nha
Ngoài ra, trong năm 2015 Hội Thánh Công giáo có thêm 62 chân phước, trong đó có:
– và Chân phước Benedict Daswa, vị Chân phước đầu tiên của Nam Phi
6/ Ngày Thế giới Cầu nguyện cho việc Chăm sóc Thiên nhiên
Trong Thư đề ngày 06-08-2015 gửi đến Đức hồng y Peter Kodwo Appiah Turkson, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh Công lý và Hoà bình, và Đức hồng y Kurt Koch, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh Cổ võ sự Hiệp nhất các Kitô hữu, Đức Thánh Cha Phanxicô đã quyết định thiết lập “Ngày Thế giới Cầu nguyện cho việc Chăm sóc Thiên nhiên”, được ấn định cử hành vào 01 tháng Chín hằng năm.
Ngày này là cơ hội để tái khẳng định ơn gọi của người Kitô hữu là quản lý thiên nhiên mà Chúa đã tạo dựng, để tỏ lòng biết ơn về những món quà Chúa đã ban tặng, cầu nguyện cho việc bảo vệ môi trường và xin ơn tha thứ vì tội đã huỷ hoại môi trường.
7/ Thành lập Quốc vụ viện Truyền thông
Ngày thứ Bảy 27 tháng Sáu 2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban hành một Tự sắc thành lập Quốc vụ viện Truyền thông và bổ nhiệm Đức ông Dario Edoardo Viganò làm Chủ tịch. Các cơ quan truyền thông sẽ hợp nhất dưới quyền điều hành của Quốc vụ viện Truyền thông gồm có: Hội đồng Toà Thánh về Truyền thông Xã hội, Phòng Báo chí Toà Thánh, Phòng Internet Toà Thánh, Đài phát thanh Vatican, Trung tâm Truyền hình Vatican (CTV), báo Osservatore Romano, Nhà in Vatican, Phòng Nhiếp ảnh, và nhà xuất bản Vatican (Libreria Editrice Vaticana).
8/ Các bổ nhiệm
– Tân Bộ trưởng Bộ Giáo dục Công giáo
Ngày 31-03-2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Đức hồng y Giuseppe Versaldi, 71 tuổi, người Ý –đang giữ chức vụ Giám đốc Văn phòng kinh tế Toà Thánh từ năm 2011–, làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục Công giáo, kế nhiệm Đức hồng y Zenon Grocholewski người Ba Lan đã đảm nhiệm chức vụ này từ năm 1999.
Cùng với chức vụ Bộ trưởng Bộ Giáo dục Công giáo, Đức hồng y Versaldi cũng sẽ đảm nhiệm các chức vụ: Chủ tịch Hội Giáo hoàng về Ơn gọi giáo sĩ, Giám đốc Học viện Giáo hoàng cao cấp Latinità, Chưởng ấn Đại học Giáo hoàng Grêgôriô, Chưởng ấn Học viện Giáo hoàng về Thánh nhạc, Chưởng ấn Học viện Giáo hoàng về Khảo cổ học Kitô giáo và Chưởng ấn Học viện Giáo hoàng về Khoa Ả rập và Hồi giáo.
– Giám mục đầu tiên cho một Giáo hạt tòng nhân
Ngày 24-11-2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Đức ông Steven J. Lopes làm giám mục của Giáo hạt tòng nhân Ngai toà Thánh Phêrô. Giáo hạt tòng nhân Ngai toà Thánh Phêrô được Đức Bênêđictô XVI thiết lập ngày 01 tháng Giêng 2012, với trụ sở chính đặt tại Houston, Texas, để phục vụ các tín hữu Công giáo Roma tại Hoa Kỳ và Canada.
Đức giám mục Lopes là giám mục đầu tiên được bổ nhiệm cho một trong ba Giáo hạt tòng nhân trên thế giới: Giáo hạt tòng nhân Đức Mẹ Walsingham ở Anh, Giáo hạt tòng nhân Ngai toà Thánh Phêrô ở Hoa Kỳ và Giáo hạt tòng nhân Đức Mẹ Thánh giá Phương Nam ở Australia.
– Tân Chủ tịch Caritas Quốc tế
Ngoài ra, vào ngày 14-05-2015, Đức hồng y Luis Antonio Tagle, Tổng giám mục Manila, đã được bầu làm Chủ tịch Caritas Quốc tế (Caritas Internationalis) tại Đại hội toàn thể lần thứ 20 của tổ chức này, diễn ra tại Roma từ ngày 12 đến 17 tháng Năm với sự tham dự của 165 phái đoàn Caritas quốc gia.
9/ Đức Thánh Cha Phanxicô cải tổ thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu
Ngày 08-09-2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban hành hai Tự sắc “Mitis Iudex Dominus Iesus” (Chúa Giêsu, vị Thẩm phán hiền lành) – dành cho Giáo hội Công giáo Latinh và “Mitis et misericors Iesus” (Chúa Giêsu hiền lành và hay thương xót) – dành cho các Giáo hội Đông phương, về việc cải tổ tiến trình tuyên bố hôn nhân vô hiệu theo Giáo luật, theo hướng đơn giản hoá các thủ tục này.
10/ Qua đời
– Đức cha Géry Leuliet, nguyên giám mục giáo phận Amiens (Pháp), giám mục cao niên nhất thế giới, qua đời hôm thứ Năm, 1 tháng Giêng năm 2015, hưởng thọ 104 tuổi. Từ sau khi Đức cha Antôn Nguyễn Văn Thiện, nguyên giám mục Vĩnh Long, Việt Nam, qua đời tại Nice hồi tháng 05-2012, hưởng thọ 106 tuổi, thì Đức cha Leuliet trở thành vị giám mục cao niên nhất thế giới. Và hiện nay, giám mục cao niên nhất thế giới là Đức Tổng giám mục Peter Leo Gerety, nguyên Tổng giám mục Newalk, Hoa Kỳ, sinh ngày 19-07-1912.
– Nữ tu Nirmala Joshi, nguyên Bề trên tổng quyền Dòng Thừa sai Bác ái, người kế nhiệm Chân phước Têrêsa, đã qua đời tại Kolkata vào sáng sớm ngày 23-06-2015, thọ 81 tuổi.
– GIÁO HỘI VIỆT NAM
1/ Hồng y thứ sáu của Giáo hội Việt Nam
Trong Công nghị Hồng y ngày 14 tháng Hai 2015, Đức Tổng Giám mục Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng giáo phận Hà Nội, đã được Đức Thánh Cha Phanxicô nâng lên hàng Hồng y. Ngài là vị Hồng y thứ sáu của Giáo hội Việt Nam.
2/ Đức Hồng y Fernando Filoni thăm Giáo hội Việt Nam
Nhận lời mời của Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, Đức Hồng y Fernando Filoni, Bộ trưởng Bộ Loan báo Tin Mừng cho các Dân tộc (Bộ Truyền giáo) đã đến thăm mục vụ Giáo hội Chúa Kitô tại Việt Nam từ ngày 20 đến ngày 25-01-2015.
3/ Giáo hội Việt Nam sẽ có Học viện Công giáo
Ngày 21-10-2015 tại Roma, Bộ Giáo dục Công giáo của Toà Thánh đã trao Sắc lệnh thành lập Học viện Công giáo Việt Nam cho Hội đồng Giám mục Việt Nam. Trước đó, Ban Tôn giáo Chính phủ đã chấp thuận cho Hội đồng Giám mục Việt Nam mở Học viện và đã trao Quyết định vào ngày 06-08-2015 tại Trụ sở Văn phòng Hội đồng Giám mục Việt Nam.
4/ Đại hội Loan báo Tin Mừng toàn quốc lần thứ III
Đại hội Loan báo Tin Mừng toàn quốc lần thứ III diễn ra từ ngày 01 đến 04-09-2015 tại Trung tâm Mục vụ của Tổng giáo phận Huế với chủ đề “Canh tân hoạt động loan báo Tin Mừng tại Việt Nam ngày nay”. Tham dự Đại hội có quý Đức cha: Anphongsô Nguyễn Hữu Long, Chủ tịch Uỷ ban Loan báo Tin Mừng; Giuse Nguyễn Năng, Chủ tịch Uỷ ban Giáo lý Đức tin và Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Phó Tổng thư ký HĐGMVN, cùng 76 linh mục, 63 tu sĩ nam nữ, và 68 anh chị em giáo dân.
5/ Đại hội Giới trẻ Giáo tỉnh Hà Nội lần thứ XIII
Đại hội giới trẻ Giáo tỉnh Hà Nội được tổ chức hằng năm, luân phiên tại các giáo phận trong Giáo tỉnh. Năm 2015, Đại hội lần thứ XIII diễn ra tại Tổng Giáo phận Hà Nội trong hai ngày 17 và 18 tháng 11 với chủ đề “Anh em là muối và là ánh sáng trần gian”.
6/ Giáo phận Vinh kỷ niệm 170 năm thành lập
Giáo phận Vinh được thành lập từ năm 1846, nhưng đã đón nhận hạt giống đức tin từ năm 1629. Trong dịp đại lễ kỷ niệm 170 năm thành lập, Thánh lễ tạ ơn được cử hành ngày 15-08-2015 do Đức hồng y Phêrô Tổng giám mục Hà Nội chủ tế; và ngày hôm trước còn có các chương trình Rước đuốc và thắp lửa truyền thống, Diễn nguyện “170 năm rạng ngời đức tin”.
7/ Giáo phận Cần Thơ kỷ niệm 60 năm thành lập
Ngày 01.12.2015, cộng đoàn Dân Chúa giáo phận Cần Thơ đã hân hoan mừng hồng ân 60 năm thành lập giáo phận trong Thánh lễ tạ ơn tại Trung tâm Mục vụ. Giáo phận Cần Thơ được khai sinh ngày 20.09.1955, tách ra từ giáo phận mẹ Nam Vang, khi ấy có hơn 51 ngàn giáo dân trong 85 họ đạo với 67 linh mục. Trải qua 4 đời Giám mục: Đức cha Phaolô Nguyễn Văn Bình, Đức cha Philipphê Nguyễn Kim Điền, Đức cha Giacôbê Nguyễn Ngọc Quang, Đức cha Emmanuel Lê Phong Thuận, và nay là Đức cha Stêphanô Tri Bửu Thiên, giáo phận Cần Thơ hiện có hơn 180 ngàn giáo dân trong 148 giáo xứ và một số giáo điểm, 208 linh mục, khoảng 500 tu sĩ nam nữ. Tuy vậy, tỉ lệ người Công giáo chỉ chiếm khoảng 3,6% trên tổng số dân hơn 5 triệu cư dân địa phương.
8/ Giáo phận Xuân Lộc đặt viên đá đầu tiên xây dựng Trung tâm Đức Mẹ Núi Cúi
Ngày 18-09-2015 giáo phận Xuân Lộc đã làm lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng Trung tâm Đức Mẹ Núi Cúi, với sự tham dự của các Đức giám mục Việt Nam sau Hội nghị Thường niên kỳ II năm 2015 tại Toà giám mục Xuân Lộc. Trung tâm Đức Mẹ Núi Cúi thuộc xã Gia Tân 1, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai được xây dựng để tôn kính Đức Maria Vô nhiễm nguyên tội và sẽ trở thành Trung tâm hành hương, nơi mọi người đến để cầu nguyện, tĩnh huấn.
9/ Bổ nhiệm giám mục
– Ngày 04-06-2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Đức Giám mục Giuse Đinh Đức Đạo, Giám mục Phụ tá Giáo phận Xuân Lộc, hiệu toà Gadiaufala, làm Giám mục Phó Giáo phận Xuân Lộc.
– Ngày 07-10-2015, Đức Thánh Cha đã bổ nhiệm Linh mục Aloisiô Nguyễn Hùng Vị, hiện là chính xứ giáo xứ Phương Nghĩa – giáo phận Kontum, làm Giám mục chính toà giáo phận Kontum, thay cho Đức cha Micae Hoàng Đức Oanh được Đức Thánh Cha chấp thuận cho nghỉ hưu.
– Cùng ngày 07-10-2015, Đức Thánh Cha đã bổ nhiệm Linh mục Phêrô Huỳnh Văn Hai, hiện là Phó Giám đốc và Giáo sư Triết học tại Đại Chủng viện Cần Thơ, làm Giám mục Chính toà Giáo phận Vĩnh Long – trống toà từ khi Đức Giám mục Tôma Nguyễn Văn Tân qua đời ngày 17-08-2013.
– Ngày 27-11-2015, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Linh mục Emmanuel Nguyễn Hồng Sơn, Tổng Đại diện Giáo phận Bà Rịa, làm Giám mục Phó Giáo phận Bà Rịa.
10/ Qua đời
– Đức ông Phêrô Nguyễn Văn Tài, nguyên Giám đốc Chương trình Đài Phát thanh Chân lý Á châu, qua đời ngày 21-04-2015 tại Vĩnh Long, hưởng thọ 68 tuổi. Tại Hội nghị Khoáng đại lần thứ ba của Đài Phát thanh Chân Lý Á Châu được tổ chức tại Philippines vào tháng 11-2015, Đức ông Phêrô đã được truy tặng Giải thưởng Serviam vì những cống hiến của Đức ông cho ngành truyền thông Công giáo tại Philippines nói riêng và tại châu Á nói chung. Đây là lần thứ 37 giải thưởng này được trao tặng.
– Đức cha Nicolas Huỳnh Văn Nghi, nguyên Giám mục Giáo phận Phan Thiết, đã an nghỉ trong Chúa vào ngày 6 tháng 5, năm 2015 tại Toà Giám mục Phan Thiết, hưởng thọ 88 tuổi.
