Một Giáo hoàng, một Giáo sĩ Hồi giáo và một Rabbi Do Thái
Trong chuyến hành hương của Đức Giáo hoàng Phanxicô đến Thánh Địa sắp tới, có hai nhân vật đặc biệt cùng đi với ngài: Rabbi Abraham Skorka và giáo sĩ Hồi giáo Omar Abboud. Đó là hai người bạn ở Argentina mà Đức Giáo hoàng từng làm việc chung trong công cuộc đối thoại liên tôn khi ngài còn là Tổng Giám mục Buenos Aires.
Một Giáo hoàng, một Giáo sĩ Hồi giáo và một Rabbi Do Thái
WHĐ (07.05.2014) – Trong chuyến hành hương của Đức Giáo hoàng Phanxicô đến Thánh Địa sắp tới, có hai nhân vật đặc biệt cùng đi với ngài: Rabbi Abraham Skorka và giáo sĩ Hồi giáo Omar Abboud. Đó là hai người bạn ở Argentina mà Đức Giáo hoàng từng làm việc chung trong công cuộc đối thoại liên tôn khi ngài còn là Tổng Giám mục Buenos Aires.
Họ đã quen biết nhau hơn 20 năm nay. Rabbi Abraham Skorka, gần đây được gọi cách thân thương là “Rabbi của Giáo hoàng”, là Giám đốc Chủng viện đào tạo các Rabbi ở Buenos Aires. Tình bạn của ông với vị Giáo hoàng tương lai, khi đó là Tổng Giám mục Buenos Aires, đã nảy sinh sự hợp tác lâu dài và tốt đẹp về đối thoại liên tôn. Theo dòng thời gian, họ đã cùng nhau bàn đến nhiều vấn đề được thế giới hiện đại đặt ra cho người Do Thái và Kitô hữu, chẳng hạn như chủ nghĩa tôn giáo quá khích, chủ nghĩa vô thần, sự chết, nạn diệt chủng Do Thái, vấn đề đồng tính và chủ nghĩa tư bản. Các cuộc trao đổi của họ được phổ biến rộng rãi vào lúc ấy qua chương trình truyền hình địa phương “Kinh Thánh, cuộc đối thoại ngày nay” và sau đó được in thành sách nhan đề “Về Trời và Đất” (Sobre el Cielo y la Tierra).
Từ khi Đức Tổng Giám mục Bergoglio trở thành Giáo hoàng Phanxicô, tình bạn của họ càng thêm đậm đà. Một cầu nối đã được thiết lập giữa Chủng viện Rabbi và các Đại học Giáo hoàng Roma. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn Vatican Insider vào tháng Giêng 2014, Rabbi Skorka đã nói về cuộc đối thoại liên tôn và tình bạn với Đức giáo hoàng như sau: “Chúng tôi mong muốn mang lại ý nghĩa cho Cuộc đối thoại và cho lĩnh vực tâm linh, cho các hoạt động của tâm hồn như cuộc tìm kiếm Thiên Chúa (…). Điều khác biệt ngày nay là người bạn của tôi đã trở thành Giáo hoàng, nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục dấn thân, và bây giờ là trên phạm vi toàn cầu.”
Cả Đức Giáo hoàng và Rabbi chia sẻ một giấc mơ chung: “cùng nhau cầu nguyện” và “chứng tỏ cho thế giới thấy rằng điều ấy khả thi”. Ngày 17-01-2014 trong một bữa ăn trưa ở Nhà khách Santa Marta, giấc mơ này bắt đầu trở thành hiện thực khi họ quyết định cùng nhau thực hiện chuyến hành hương lịch sử đến Amman, Bethlehem và Jerusalem. Cùng nhau đến cầu nguyện tại Bức tường Than khóc, nơi thánh thiêng nhất của Do Thái giáo sau Núi Đền Thánh (Har haBáyit), và đến Bethlehem, nơi Chúa Kitô sinh ra, một trong những địa điểm linh thánh nhất của Kitô giáo.
Tuy nhiên, vị Rabbi cũng ý thức rằng chuyến viếng thăm này sẽ là một “thách đố thực sự”: quả thực người Israel và người Palestine, người Do Thái, Kitô hữu và người Hồi giáo đang chờ đợi rất nhiều nơi Đức giáo hoàng Phanxicô. Hồi tháng Giêng, Rabbi Skorka đã phát biểu tại Đại học Giáo hoàng Gregoriana về chuyến đi này: “Điều tôi mong đợi, điều tôi cầu xin Thiên Chúa, và điều tôi hết lòng hy vọng, trong sự thận trọng và hiểu biết – bởi vì các cư dân của miền đất này… có quá nhiều khổ đau – là Đức Giáo hoàng sẽ đem đến một thông điệp hòa bình và truyền cảm hứng hoà bình cho mọi người (…) Rõ ràng là điều này chẳng dễ dàng.” Và Rabbi nói thêm: “Không thể giải quyết hết mọi vấn đề, điều đó không thể được. Nhưng tôi hy vọng ngài sẽ để lại một dấu chỉ hòa bình cho các dân tộc.”
Omar Abboud là cựu Tổng Thư ký của Trung tâm Hồi giáo Argentina. Ông cũng là giám đốc của Học Viện Đối thoại Liên tôn, được Đức Hồng y Bergoglio ủng hộ từ năm 2006. Là bạn thâm niên với Đức Giáo hoàng, họ từng cùng hoạt động không mệt mỏi cho công cuộc đối thoại ở Argentina. Sự kiện ông cùng đi với Đức giáo hoàng đến Thánh Địa trong phái đoàn Vatican, là kết quả của tình bằng hữu thâm giao và sự hợp tác chặt chẽ này.
Đức Giáo hoàng Phanxicô sẽ xuất hiện trước cử toạ gồm người Do Thái, Kitô hữu và người Hồi giáo, cùng với hai người bạn cũ của ngài thuộc Viện Đối thoại Buenos Aires. Vị chức sắc Hồi giáo Omar Abboud giải thích: “Sáng kiến này, theo hướng bản sắc dân tộc chúng tôi, là kết quả do nhiều nhà chức trách và lãnh đạo tôn giáo cẩn thận vun trồng, nhờ sự thúc đẩy của Đức hồng y Bergoglio vào thời bấy giờ, đã kiến tạo nên không gian cho nền văn hóa gặp gỡ được nảy sinh.” Tuy nhiên Omar Abboud cũng thận trọng nhấn mạnh: “Dĩ nhiên, Buenos Aires nằm ở bên kia trái đất, cách xa với những căng thẳng ở Trung Đông hàng ngàn kilômét.” Nhưng có nhiều điều người ta mong đợi nơi cuộc đối thoại này: “Đối thoại giữa các tôn giáo không phải đơn thuần là một “buổi trình diễn trước ống kính”. Trái lại, đó là một sự dấn thân đích thực và có nền tảng vững chắc, một cuộc dấn thân đang được xây dựng, bởi vì chúng tôi biết rằng chúng tôi không thể tiến bước nếu không có cuộc đối thoại này”.
Đối thoại và cầu nguyện: đó là hai cột trụ thiết yếu đối với Đức Tổng giám mục Bergoglio cũng như với Đức giáo hoàng Phanxicô. Omar Abboud cho biết Đức Tổng giám mục Bergoglio đã ý thức được tính chất “phòng ngừa” của đối thoại như thế nào. Chẳng hạn hồi tháng 11/2012, khi có sự căng thẳng bạo lực giữa Israel và Palestine, vị Giáo hoàng tương lai đã mời người Do Thái, người Hồi giáo, Tin Lành và Chính Thống Hy Lạp đến Nhà thờ chính toà Buenos Aires để cùng nhau cầu nguyện cho hòa bình.
Họ đã quen biết nhau hơn 20 năm nay. Rabbi Abraham Skorka, gần đây được gọi cách thân thương là “Rabbi của Giáo hoàng”, là Giám đốc Chủng viện đào tạo các Rabbi ở Buenos Aires. Tình bạn của ông với vị Giáo hoàng tương lai, khi đó là Tổng Giám mục Buenos Aires, đã nảy sinh sự hợp tác lâu dài và tốt đẹp về đối thoại liên tôn. Theo dòng thời gian, họ đã cùng nhau bàn đến nhiều vấn đề được thế giới hiện đại đặt ra cho người Do Thái và Kitô hữu, chẳng hạn như chủ nghĩa tôn giáo quá khích, chủ nghĩa vô thần, sự chết, nạn diệt chủng Do Thái, vấn đề đồng tính và chủ nghĩa tư bản. Các cuộc trao đổi của họ được phổ biến rộng rãi vào lúc ấy qua chương trình truyền hình địa phương “Kinh Thánh, cuộc đối thoại ngày nay” và sau đó được in thành sách nhan đề “Về Trời và Đất” (Sobre el Cielo y la Tierra).
Từ khi Đức Tổng Giám mục Bergoglio trở thành Giáo hoàng Phanxicô, tình bạn của họ càng thêm đậm đà. Một cầu nối đã được thiết lập giữa Chủng viện Rabbi và các Đại học Giáo hoàng Roma. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn Vatican Insider vào tháng Giêng 2014, Rabbi Skorka đã nói về cuộc đối thoại liên tôn và tình bạn với Đức giáo hoàng như sau: “Chúng tôi mong muốn mang lại ý nghĩa cho Cuộc đối thoại và cho lĩnh vực tâm linh, cho các hoạt động của tâm hồn như cuộc tìm kiếm Thiên Chúa (…). Điều khác biệt ngày nay là người bạn của tôi đã trở thành Giáo hoàng, nhưng chúng tôi vẫn tiếp tục dấn thân, và bây giờ là trên phạm vi toàn cầu.”
Cả Đức Giáo hoàng và Rabbi chia sẻ một giấc mơ chung: “cùng nhau cầu nguyện” và “chứng tỏ cho thế giới thấy rằng điều ấy khả thi”. Ngày 17-01-2014 trong một bữa ăn trưa ở Nhà khách Santa Marta, giấc mơ này bắt đầu trở thành hiện thực khi họ quyết định cùng nhau thực hiện chuyến hành hương lịch sử đến Amman, Bethlehem và Jerusalem. Cùng nhau đến cầu nguyện tại Bức tường Than khóc, nơi thánh thiêng nhất của Do Thái giáo sau Núi Đền Thánh (Har haBáyit), và đến Bethlehem, nơi Chúa Kitô sinh ra, một trong những địa điểm linh thánh nhất của Kitô giáo.
Tuy nhiên, vị Rabbi cũng ý thức rằng chuyến viếng thăm này sẽ là một “thách đố thực sự”: quả thực người Israel và người Palestine, người Do Thái, Kitô hữu và người Hồi giáo đang chờ đợi rất nhiều nơi Đức giáo hoàng Phanxicô. Hồi tháng Giêng, Rabbi Skorka đã phát biểu tại Đại học Giáo hoàng Gregoriana về chuyến đi này: “Điều tôi mong đợi, điều tôi cầu xin Thiên Chúa, và điều tôi hết lòng hy vọng, trong sự thận trọng và hiểu biết – bởi vì các cư dân của miền đất này… có quá nhiều khổ đau – là Đức Giáo hoàng sẽ đem đến một thông điệp hòa bình và truyền cảm hứng hoà bình cho mọi người (…) Rõ ràng là điều này chẳng dễ dàng.” Và Rabbi nói thêm: “Không thể giải quyết hết mọi vấn đề, điều đó không thể được. Nhưng tôi hy vọng ngài sẽ để lại một dấu chỉ hòa bình cho các dân tộc.”
Omar Abboud là cựu Tổng Thư ký của Trung tâm Hồi giáo Argentina. Ông cũng là giám đốc của Học Viện Đối thoại Liên tôn, được Đức Hồng y Bergoglio ủng hộ từ năm 2006. Là bạn thâm niên với Đức Giáo hoàng, họ từng cùng hoạt động không mệt mỏi cho công cuộc đối thoại ở Argentina. Sự kiện ông cùng đi với Đức giáo hoàng đến Thánh Địa trong phái đoàn Vatican, là kết quả của tình bằng hữu thâm giao và sự hợp tác chặt chẽ này.
Đức Giáo hoàng Phanxicô sẽ xuất hiện trước cử toạ gồm người Do Thái, Kitô hữu và người Hồi giáo, cùng với hai người bạn cũ của ngài thuộc Viện Đối thoại Buenos Aires. Vị chức sắc Hồi giáo Omar Abboud giải thích: “Sáng kiến này, theo hướng bản sắc dân tộc chúng tôi, là kết quả do nhiều nhà chức trách và lãnh đạo tôn giáo cẩn thận vun trồng, nhờ sự thúc đẩy của Đức hồng y Bergoglio vào thời bấy giờ, đã kiến tạo nên không gian cho nền văn hóa gặp gỡ được nảy sinh.” Tuy nhiên Omar Abboud cũng thận trọng nhấn mạnh: “Dĩ nhiên, Buenos Aires nằm ở bên kia trái đất, cách xa với những căng thẳng ở Trung Đông hàng ngàn kilômét.” Nhưng có nhiều điều người ta mong đợi nơi cuộc đối thoại này: “Đối thoại giữa các tôn giáo không phải đơn thuần là một “buổi trình diễn trước ống kính”. Trái lại, đó là một sự dấn thân đích thực và có nền tảng vững chắc, một cuộc dấn thân đang được xây dựng, bởi vì chúng tôi biết rằng chúng tôi không thể tiến bước nếu không có cuộc đối thoại này”.
Đối thoại và cầu nguyện: đó là hai cột trụ thiết yếu đối với Đức Tổng giám mục Bergoglio cũng như với Đức giáo hoàng Phanxicô. Omar Abboud cho biết Đức Tổng giám mục Bergoglio đã ý thức được tính chất “phòng ngừa” của đối thoại như thế nào. Chẳng hạn hồi tháng 11/2012, khi có sự căng thẳng bạo lực giữa Israel và Palestine, vị Giáo hoàng tương lai đã mời người Do Thái, người Hồi giáo, Tin Lành và Chính Thống Hy Lạp đến Nhà thờ chính toà Buenos Aires để cùng nhau cầu nguyện cho hòa bình.
(Nguồn: http://fr.lpj.org)