Nhấn chìm cả thị xã vẫn ‘đúng quy trình’!

Tại cuộc họp báo hôm qua, ông Hồ Ngọc Mai, Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thủy lợi Bắc (đơn vị quản lý và khai thác hồ thủy lợi Vực Mấu), thừa nhận việc xả lũ tại hồ Vực Mấu là một trong những nguyên nhân gây ra lũ lớn tại Hoàng Mai, nhưng khẳng định “đúng quy trình”.

Thủy điện Đăk Mi 4 xả lũ, ảnh chụp ngày 2.10 – Ảnh: Q.Bình

“Lúc 19 giờ cùng ngày (30.9 – PV), chúng tôi cho xả cửa số 2 khi mực nước trong hồ mới đạt 20,54 m, trong khi theo quy định xả lũ, mực nước đạt 21 m mới xả. Đến 0 giờ ngày 1.10, xả cửa số 4 khi mực nước trong hồ đạt 20,62 m; 0 giờ 24 xả tiếp cửa số 1; 4 giờ 20 xả cửa số 3 và đến 4 giờ 30 phút xả cửa số 5”, ông Mai phát biểu tại cuộc họp báo do Sở NN-PTNT tỉnh Nghệ An tổ chức, và khẳng định: “Việc vận hành tràn xả lũ hồ Vực Mấu được thực hiện đúng quy trình. Tuy nhiên, do lượng mưa quá lớn và tập trung trong thời gian ngắn, từ 19 giờ ngày 30.9 đến 5 giờ ngày 1.10 tại hồ đo được 407 mm, đến 18 giờ cùng ngày là 585 mm, đạt tần suất lũ 0,5, tức 200 năm mới xuất hiện một lần, lại xảy ra trong đêm khuya cộng với thủy triều dâng nên lũ thoát chậm và gây ngập lụt”. Ông Nguyễn Văn Lập, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Nghệ An, cũng cho rằng việc xả lũ là “bất khả kháng” và “đơn vị quản lý hồ đã vận hành đúng quy trình quy định nên không thể quy trách nhiệm về các thiệt hại do lũ gây ra” cho đơn vị này. Còn quy trình xả lũ như hiện nay đúng hay sai phải có đánh giá chính xác của các chuyên gia, sắp tới Sở sẽ tham mưu cho UBND tỉnh thuê chuyên gia đánh giá lại.

Ông Lê Sĩ Chiến, Phó chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai, cho biết lũ đã khiến 2 người chết, 1 người mất tích, thiệt hại hơn 800 tỉ đồng, trong đó có rất nhiều hộ dân thiệt hại hàng trăm triệu đồng do bị trôi cả đầm tôm, hươu, trâu bò. “Chúng tôi nhận được thông báo xả lũ của Xí nghiệp thủy lợi Quỳnh Lưu lúc 15 giờ ngày 30.9. Các phường xã đều đã phát nguyên thông báo này trên hệ thống loa truyền thanh”, ông Chiến nói.

Nước về bao nhiêu… xả bấy nhiêu

“Các thủy điện ở Quảng Nam không có dung tích đón lũ”, ông Nguyễn Thanh Quang, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Nam đã đánh giá như vậy sau khi thủy điện Đăk Mi 4 và nhiều hồ chứa khác đồng loạt xả lũ.

Trách nhiệm của chủ hồ chứa là phải theo dõi diễn biến thời tiết để điều hành xả nước, phát điện và xả lũ, sao cho mỗi hồ chứa luôn có sẵn dung tích đón lũ. Nhưng theo dõi đợt lũ vừa rồi, ông Quang khẳng định các thủy điện không đảm bảo dung tích đón lũ, nước về hồ bao nhiêu lại… xả bấy nhiêu. Theo báo cáo, thủy điện Đăk Mi 4 lúc 8 giờ sáng 2.10 xả về sông Vu Gia lưu lượng 200 m³/giây, nhưng chỉ 1 giờ sau lại đăng ký xả 1.800 m³/giây. Thậm chí, lúc 12 giờ ngày 2.10 xả đến 2.744 m³/giây. Sau khi cơ quan chức năng kiến nghị T.Ư can thiệp thì lúc 5 giờ ngày 3.10 mới giảm còn 814 m³/giây và ngày 4.10 xả 898,8 m³/giây.

Không đảm bảo dung tích đón lũ, các hồ thủy điện đã “nói không” với điều tiết lũ trong thời điểm vùng hạ lưu ngập nặng. Số liệu thống kê sau 3 ngày (từ ngày 1 đến 3.10) cũng cho thấy, các thủy điện chỉ lo xả nước để “đảm bảo an toàn hồ chứa”. Cụ thể, thủy điện Đăk Mi 4 thông báo xả đến 1.800 m³/giây (chưa kể 97 m³/giây xả phát điện qua sông Thu Bồn) vào sáng 2.10, thời điểm lưu lượng nước về hồ 2.000 m3/giây. Lúc 16 giờ ngày 3.10 lưu lượng nước về hồ hơn 520 m³/giây, xả hơn 480 m³/giây. Lúc 15 giờ cùng ngày, lưu lượng nước về hồ thủy điện A Vương 104,5 m³/giây, nhưng xả 105 m³/giây. Tại thủy điện Sông Tranh 2, lượng nước đổ về hồ luôn gấp hơn 3,6 lần so với lượng nước thoát qua các tổ máy, có thời điểm lên đến 2.200 m³/giây, và họ mở sẵn 6 cửa xả tràn. “Các tỉnh hạ lưu rất bị động, ban quản lý vận hành các hồ chứa thông báo thế nào thì hạ lưu biết thế ấy bởi khi đó mực nước hồ đã gần đầy hoặc qua tràn nên không thể không xả”, đại diện Trung tâm phòng chống lụt bão miền Trung – Tây nguyên đánh giá.

Dân không trở tay kịp

Ngày 4.10, PV Thanh Niên có mặt tại vùng trũng thấp của H.Đại Lộc (Quảng Nam), chứng kiến cảnh nhiều nơi chìm sâu trong nước, có nơi ngập đến hơn 1,5 m do thủy điện Đăk Mi 4 vẫn đang tiếp tục xả lũ. Theo dự báo, chiều tối cùng ngày nước lũ lên trên báo động 2. Các học sinh tại Trường THPT Huỳnh Ngọc Huệ đã được nghỉ học.

Trước đó, hôm 2.10, mực nước các sông lên nhanh bất thường khiến người dân H.Đại Lộc hoang mang, tưởng vỡ đập nên tháo chạy lên núi tránh. Theo mô tả của một người dân tại thôn Tân An (xã Đại Lãnh), lũ dâng nhanh đến mức trong vòng 1 phút lên 3 cm. “Địa phương chúng tôi không hề nhận được thông báo nào đề cập việc thủy điện Đăk Mi 4 xả lũ với lưu lượng 2.744 m³/giây. Con số này có được là căn cứ vào tin báo lũ của Trung tâm khí tượng thủy văn Quảng Nam”, ông Phạm Thúy, Phó chánh văn phòng UBND H.Đại Lộc khẳng định.

Hôm qua, diễn biến lũ vẫn rất bất thường, càng khiến người dân Đại Lộc thêm lo sợ. Ông Trà Quốc Hùng (62 tuổi, trú thôn Tân An) bức xúc: “Lúc 12 giờ, người của xã đi thông báo dân chuẩn bị trú tránh lũ, thì 13 giờ, nước ở đâu ùa về ngập hết nhà cửa, không trở tay kịp”.

Quảng Ngãi: Nhiều tuyến đường tiếp tục bị sạt lở nghiêm trọng

Tại Km 175 + 100 trên tuyến đường Trường Sơn Đông thuộc địa bàn H.Sơn Tây, gần 20 m mặt đường bị nước lũ cuốn trôi, chia cắt hoàn toàn xã Sơn Bua với H.Sơn Tây. Riêng khu tái định cư Nước Vương, xã Sơn Liên bị sạt lở, ăn sâu vào sát nhà của người dân, chính quyền địa phương đã sơ tán nhiều hộ đến nơi ở an toàn. (Hiển Cừ)

Phú Yên: Một người bị lũ cuốn

Đến 17 giờ chiều qua cơ quan chức năng vẫn chưa tìm thấy thi thể ông Nguyễn Bá Khoa (54 tuổi, ở thôn Tân Long, xã An Cư, H.Tuy An, Phú Yên) bị lũ cuốn trôi trong khi qua cầu Long Phú. Trong khi đó, thủy điện Sông Ba vẫn xả lũ với lưu lượng 5.500 m3/giây. Lũ trên Sông Ba đã lên mức báo động cấp 2 – 3. (Đức Huy)

Bình Định: Mưa lớn gây sạt lở nhiều nơi

Mực nước sông Kôn, sông Hà Thanh hôm qua tiếp tục dâng cao, gây ngập lụt tại một số vùng thuộc H.Tuy Phước và H.Phù Cát. Tại huyện miền núi An Lão, lũ quét khiến các tuyến đường từ xã An Hòa đi xã An Toàn, An Hưng, An Vinh bị sạt lở, ách tắc nhiều đoạn. Ngoài ra còn có 6 đập dâng bị xói lở, 175 đập bổi bị cuốn trôi. Còn tại H.Hoài Ân mưa lớn cũng làm ngập 60 ha lúa vụ 3, trong đó có 10 ha tại xã Ân Phong bị thiệt hại 100%. (Hoàng Trọng)

Hà Tĩnh: 3 người chết và mất tích, 43 người bị thương

Hôm qua 4.10, có 3 xã ở H.Khê vẫn còn bị ngập trong nước do thủy điện Hố Hô xả lũ. Sáng cùng ngày, chị Nguyễn Thị Yến (25 tuổi, trú thôn 7, xã Đức Bồng, H.Vũ Quang) trên đường đi chợ về đã bị lũ làm lật thuyền, tử vong tại kênh Đồng Chè, xã Đức Bồng. Chị Yến là nạn nhân tử vong thứ hai do bão số 10 và hoàn lưu sau bão gây nên tại Hà Tĩnh. Tính đến 17 giờ hôm qua 4.10, tỉnh này đang có 1 người bị mất tích và 43 người khác bị thương, thiệt hại kinh tế khoảng 1.169 tỉ đồng. (Nguyên Dũng)

Quảng Nam: Hai người bị lũ cuốn trôi

Khoảng 10 giờ ngày 4.10, tại thôn Thanh Vân, xã Đại Cường, H.Đại Lộc (Quảng Nam) xảy ra vụ lật ghe khiến anh Nguyễn Văn Sỹ (37 tuổi, trú thôn Thanh Vân) mất tích. Theo thông tin ban đầu, anh Sỹ cùng anh Lê Đức Khanh (37 tuổi, cùng trú thôn Thanh Vân) chèo ghe qua sông Quảng Huế để cắt cỏ; khi ra khỏi bờ khoảng

100 m thì ghe bị lật do nước chảy xiết. Anh Khanh may mắn được 2 chiếc thuyền máy cứu, còn anh Sỹ bị nước cuốn trôi, đến chiều tối vẫn chưa tìm thấy. Khoảng 13 giờ cùng ngày, trên đường đi học ngang qua khu vực Đập Đá, sông Cổ Cò (xã Điện An, H.Điện Bàn), hai học sinh lớp 4A Trường tiểu học Phan Bôi là em Hà Trần Thu Giang và Nguyễn Phương Nhi đã sẩy chân, bị nước cuốn trôi. Nghe tiếng kêu cứu, anh Trần Bảy tới cứu nhưng chỉ vớt được em Giang; còn em Nhi đã tử vong. Ngoài ra, tại thôn Phú Mỹ (xã Đại Minh, H.Đại Lộc), người dân đã phát hiện thi thể anh Ngô Văn Phương (31 tuổi, trú tại địa phương) chết đuối gần nhà. (Hoàng Sơn – Hồ Trọng)

Thanh Niên